Labour rights of young people in Armenia and transition to work / ՀՀ-ում երիտասարդների աշխատանքային իրավունքները և անցումը դեպի աշխատաշուկա

(Armenian version is below)

The high level of unemployment rate continues to be a big obstacle and one of the main challenges for the Republic of Armenia. The rapidly developing world and the changing labour market require young people to acquire new skills and competencies: to adapt to the changes, to overcome difficulties, to make the right choice of profession, to be able to manage careers, as well as the frequent and complex transitions between education and work.
Welcome to Podcast, which is brought to you by the EU-funded programme EU4Youth Youth Employment and Entrepreneurship. Within the framework of this episode, we will be talking about career guidance, and career development support services for young people in the Republic of Armenia.
Գործազրկության բարձր մակարդակը շարունակում է մնալ Հայաստանի Հանրապետության համար մեծ խոչընդոտներից և հիմնական մարտահրավերներից մեկը։ Արագ զարգացող աշխարհը և փոփոխվող աշխատաշուկան երիտասարդներից պահանջում են նոր կարողությունների ձեռքբերում՝ հարմարվել միջավայրի փոփոխություններին, հաղթահարել դժվարությունները, կատարել մասնագիտության ճիշտ ընտրություն, կարողանալ կառավարել կարիերան, ինչպես նաև հաճախակի դարձող և բարդ անցումները կրթության և աշխատանքի միջև.

What is Labour rights of young people in Armenia and transition to work / ՀՀ-ում երիտասարդների աշխատանքային իրավունքները և անցումը դեպի աշխատաշուկա ?

(Armenian version is below)

Young people are innovative, alert and eager to learn in different contexts, both formal and informal, attracted as they are by the newest sources of information through digital communication, social media and the internet. Their development as citizens and professionals deserves the highest priority in state policies and investment. In EaP countries, youth transition from school to work is challenging, owing to economic conditions (low demand, low levels of job creation, low wages, opportunities to emigrate), societal constraints (for women, in particular, the weight of tradition and family obligations), and to information inefficiencies in relation to labour market trends, recruitment channels, entrepreneurship opportunities. One more key issue affecting young people is a violation of the Labor Code and respective legal acts, and insufficient attention of the employers to Fair Labor conditions.
Fair Labor generally refers to all approaches and initiatives which strive to promote rights at work, advocate for transparency from companies and encourage decent employment opportunities. Locally and internationally, there are few organisations that define standards of fair labour and protect individual labour rights. Internationally such important organisations are ILO and Fair Labor Association.

Երիտասարդները նորարար են, զգոն, ձգտում են սովորել թե՛ ֆորմալ և թե՛ ոչ ֆորմալ կրթության համատեքստում, ինչպես նաև հետաքրքրվում են տեղեկատվության նորագույն աղբյուրներով՝ թվային հաղորդակցությամբ, սոցիալական լրատվամիջոցներով և համացանցով: Նրանց՝ իբրև քաղաքացիների և մասնագետների զարգացումը պետք է դիտարկվի որպես առաջնահերթություն պետական քաղաքականությունում և ներդրումներում: Արևելյան գործընկերության (ԱլԳ) երկրներում երիտասարդների համար աշխատանքի անցնելը կրթությունից հետո դժվար է, ինչը պայմանավորված է տնտեսական գործոններով (ցածր պահանջարկ, աշխատատեղերի պակաս, ցածր աշխատավարձ, արտագաղթի հնարավորություններ), սոցիալական սահմանափակումներով (մասնավորապես ավանդույթների դերը և ընտանեկան պարտականությունները կանանց համար), ինչպես նաև աշխատաշուկայի միտումների, հավաքագրման ուղիների և ձեռներեցության հնարավորությունների մասին տեղեկատվության պակասով: Երիտասարդներին առնչվող առանցքային խնդիրներից է Աշխատանքային օրենսգրքի և համապատասխան իրավական ակտերի խախտումը և գործատուների կողմից Արդար աշխատանքային պայմանների անտեսումը:
Արդար աշխատանքային պայմաններն ընդհանուր առմամբ վերաբերում են այն բոլոր մոտեցումներին և նախաձեռնություններին, որոնք ձգտում են բարելավել աշխատանքային իրավունքները, աջակցել ընկերությունների թափանցիկությանը և խրախուսել արժանապատիվ աշխատանքային հնարավորությունները: Քիչ են այն տեղական և միջազգային կազմակերպությունները, որոնք սահմանում են արդար աշխատանքի չափորոշիչները և պաշտպանում են անհատի աշխատանքային իրավունքները: Միջազգային առումով այդպիսի կարևոր կազմակերպություններ են համարվում ԱՄԿ-ն և Արդար աշխատանքի ասոցիացիան:

(Armenian version is below)

1 [Theme music]

2 Intro:
The high level of unemployment rate continues to be a big obstacle and one of the main challenges for the Republic of Armenia. The rapidly developing world and the changing labour market require young people to acquire new skills and competencies: to adapt to the changes, to overcome difficulties, to make the right choice of profession, to be able to manage careers, as well as the frequent and complex transitions between education and work.
Hello everyone and welcome to Podcast, which is brought to you by the EU-funded programme EU4Youth Youth Employment and Entrepreneurship. I am Ani Hovsepyan, a EU4Youth short-term expert, and within the framework of this episode, we will be talking about career guidance, and career development support services for young people in the Republic of Armenia.

3 [Theme music]

4 The world of work has changed and continues to be fundamentally transformed. How well are we preparing our youth for this challenge? Is there any system that supports the transition of young people into the labour market? What career guidance and professional orientation services are available to young people today? What skills and competencies are needed in today's job market? Be sure to listen all the way through for the details and answers to these and other questions

[EU4Youth Youth Employment and entrepreneurship programme message]: Investing in Youth is investing in the future! The EU invests in young people's skills, jobs, and entrepreneurship. There is 30% of inactive and unemployed youth in the Eastern Partnership countries. Youth is a priority EU agenda with the Eastern Partnership - EU Youth Strategy 2019-2027 aims to foster youth participation in democratic life, and voluntary engagement, and support youth empowerment through quality, innovation, and recognition of youth work. This goes in line with specific principles of the European Pillar of Social Rights such as Education, training and life-long learning, and Active support to employment.

5 [Theme music]

6 Please welcome our first guest to this EU4Youth podcast, Mrs. Zara Aslanyan, Head of the Department for Youth Policy, Supplementary and Continuing Education Youth Policy, Additional and Continuing Education of the Ministry of Education, Science, Culture and Sport of the Republic of Armenia.
Mrs. Aslanyan, thank you for your time and your contribution to this podcast. Please present what programs are implemented or planned to be implemented within the framework of the youth policy carried out by the Ministry of Education, Science, Culture and Sport of the Republic of Armenia, targeting the career guidance of the youth, developing the necessary skills in the labour market, developing youth volunteerism, implementing innovative ideas, etc. How can young people follow these programs?
Zara Aslanyan: “Greeting and welcoming all the young people! I shall try to present briefly all the projects targeting young people. We encourage the active participation of young people, as well the dissemination of the information among the youth as well. As the Department for Youth Policy, Supplementary and Continuing Education Youth Policy, Additional and Continuing Education of the Ministry of Education, Science, Culture and Sport of the Republic of Armenia we implement various projects and initiatives targeting the development of various skills and competencies, as well as projects related to the healthy lifestyle, proper behaviour and knowledge related to the dangerous situations, etc. There are a number of projects related to professional orientation, career guidance, and entry into the labour market: how to write a competitive CV, how to have a dialogue with the employer, etc. These projects have already been implemented or are in the implementation process this year, as well as will be carried out next year, again targeting the youth of Armenia.
We host annual youth forums every year for young people throughout the whole region (marzes) of Armenia. We shall host an Armenian-Georgian forum. Within the frame of the forums, the young people have the possibility to make new contacts with young people from other countries, exchange knowledge and experience, have intercultural communication, etc.
As a Ministry, we pay great attention to the volunteering of young people, through which they master professional competencies, communication, and team working competencies, and other knowledge, and skills. The Ministry conducts various projects in this regard as well.
The next important aspect is innovation and projects targeting innovative solutions. The project “100 ideas” of the Ministry target the young people of Yerevan and the regions. Through various trainings, we pass all the necessary knowledge and skills on how to be a successful entrepreneur, how to validate ideas and get financial support from various organizations. The best 5 projects get funding from the Ministry of Education, Science, Culture, and Sport of the Republic of Armenia.
All the information on the activities and projects, trainings, and initiatives locally and internationally are available on the website and the social media pages of the Ministry. Please follow, apply, and believe. We work for you; dear youth and you need to work for the prosperity of our country”.
7 [Theme music]

8 Without any further delay, let’s welcome Mrs. Tamara Torosyan, Deputy-Chief of the Unified Social Service of the Ministry of Labour and Social Issues of the Republic of Armenia.

Please advise what programs and services are available for young people for their first entry into the labour market. How are young people getting aware of them, what are the main informative channels?

Tamara Torosyan: “Through the 49 regional centres of the Unified Social Service of the Ministry of Labor and Social Affairs of the Republic of Armenia, counselling is carried out in the regions of the Republic of Armenia, as well as in Yerevan: career guidance, acquaintance with the employers, job placement, and other services.
State regulation programs also give young people the opportunity to undergo professional training, be part of an internship, or practical placement, and find a job that matches their preferences and abilities.
We work with young people who enter the labour market for the first time. They have the opportunity to develop their skills and competencies and get knowledge through online courses and offline resource centres.
Our specialists are members of the governing/management councils of primary and secondary professional, and vocational educational institutions, they work with the Career Centers and provide appropriate consultancy.
We cooperate with local and international organizations, non-governmental organizations, and employers, we offer young people to find a job through the www.workforall.am website. As of now, there are about 3000 vacancies there. Young people have the opportunity to get information about vacancies and news in the field of employment from the official website of the Ministry of Labor and Social Affairs, the website of the Unified Social Service www.socservice.am, Facebook pages, as well as to approach the territorial centre of the Unified Social Service at their place of registration to register and get the appropriate counselling”.

9 [Theme music]
10 It’s time to get some deeper insights from our next guest Mrs. Haykuhi Gevorgyan, Director of the Professional Orientation and Skills Development Center.
Mrs. Gevorgyan, thank you for being with us today. Can you please tell us more about the career guidance and support systems in the Republic of Armenia? What services are in place and available for young people to get the proper career guidance?
Haykuhi Gevorgyan: “I am happy that I have the possibility to speak about the professional orientation, career guidance framework, and available services, since in the rapidly developing labour market and economy those services are of paramount importance. This has already been proven not only by the current situation that we live in nowadays, as well as by the international experience. What opportunities do young people get from professional orientation and career guidance services? First, the services target the preferences, interests, and strengths of young people, considering the educational opportunities, as well as the current trends in the labour market. I would like to encourage and pass my word to the young people that the professional orientation done at the school, and the professional being chosen in school is not for the entire life, as we have been always told by our parents and grandparents. Today we live in a reality (after the pandemic and the war), where we witnessed that we could change and get new professions within days and months, hence everyone needs to understand that career guidance is a lifelong process.
The state policy works in the direction, that everyone, despite the locality (in formal education, school, college, university, or out of any educational status), has the possibility to use those services. This approach derives from international experience as well, since nowadays, both in Armenia and in the international reality there is no forecasting system in place, and the employers and the labour market are not able to set even the short-term (3 years) priorities related to professions. That is why young people need to figure out their strengths themselves and respond to the labour market needs, as well as know the professions. It is important to differentiate between the profession, occupation, and qualification since you choose a profession for the future occupation, or you chose any educational establishment for the qualification to be later integrated into various levels of the labour market.
There are various services available at the primary and secondary professional, and vocational educational institutions and career services are formally available for young people: trainings, individual consultancy, meetings with employers, etc.
11 [EU4Youth Youth Employment and entrepreneurship programme message]: EU4Youth helps you to develop skills, increase job opportunities, and create successful entrepreneurs, with a focus on GREEN and DIGITAL economies. EU4Youth focuses not only on developing skills but also on tools and activities, that help to improve/strengthen the capacities of public employment services cross-sector partnerships, raising awareness about youth employment youth guarantee type of actions, validation and certification of skills gained through non-formal and informal learning, public employment services network in EaP countries.
12 [Theme music]
13 Coming up next, please welcome Mr. Grigor Yeritsyan, President of the Armenian Progressive Youth NGO.
Mr. Yeritsyan, please advise how the youth organizations in Armenia support young people to be equipped with the necessary skills and competencies. How may young people be involved in non-formal educational projects and other youth initiatives?
Grigor Yeritsyan: “Indeed, young people face various difficulties, since the labour market changes rapidly, the world is developing rapidly, and here non-governmental organizations, including the youth organizations, play an important role. They involve young people in various youth, non-formal education projects, through which the young people gain professional competencies, and personal growth, and are able to easily integrate into the labour market. Active participation and involvement in youth organizations promote the responsibility of being active in the civic and social life of the community, developing communication skills, problem-solving skills, flexibility, and a number of other skills. Those can be developed through volunteering, internships, practical placements, trainings, workshops, etc. Where to get all this from or how to join any non-governmental organization? First of all, I would advise you to figure out what organizations are existent in your community, who deals with youth affairs, etc. There are other platforms: NGO News, Youth opportunities, www.erit.am and other websites, platforms where you can find various opportunities for young people.
14 Please welcome Mr. Levon Babamyan, Head of the Career Center at Brusov State University. Mr. Babamyan, thank you for joining us today. Please comment and present what activities are carried out by Armenian universities in the process of directing students to the labour market during their studies or after graduation. What services and activities are provided for the career development and employment of students and graduates?
Levon Babamyan: “The Higher Educational Institutions in Armenia in their strategic programs pay great attention to the employment of the students and graduates, cooperation with the employers. The Career Centers on daily basis implement various activities: meetings with the employers, training and workshops on skill development, and transition into the labour market, the employers are directly involved in the educational process themselves. Career Centers and Graduates Associations try to develop and keep the cooperation: the university-student-graduate-labour market. The Career Centers pay great attention to volunteering projects, local and international short-term and long-term exchange programs, promote entrepreneurship among the youth, and creation of businesses. Those activities are implemented through the entrepreneurship centres and incubators existent at various universities. Please visit the Career Center at your educational establishment”.
15 [Theme music]

16 Dear listeners, thank you for joining this podcast. We are glad that stayed with us and have listened to this episode all the way to the end. Thank you so much!”

17 Today we revised the framework of career guidance and career information in the Republic of Armenia, the existing programs, and services available for young people to enter the labour market. Career guidance is a fundamental element in filling in the gap that exists between education and the world of work; it is an inseparable element of the labour market and lifelong learning.

18 Thank you for listening to this episode in its entirety. Please follow the further announcements and developments of the EU-funded programme EU4Youth Youth Employment and Entrepreneurship.

19 [EU4Youth Youth Employment and entrepreneurship programme message]: Let's empower young people in Armenia so that their talents can grow and prosper. #EU4Youth, #Strongertogether

20 [Closing theme music]

---------------------------------------------------------------------------------------------------

1 [Երաժշտություն]

2 Առաջաբան
Գործազրկության բարձր մակարդակը շարունակում է մնալ Հայաստանի Հանրապետության համար մեծ խոչընդոտներից և հիմնական մարտահրավերներից մեկը։ Արագ զարգացող աշխարհը և փոփոխվող աշխատաշուկան երիտասարդներից պահանջում են նոր կարողությունների ձեռքբերում՝ հարմարվել միջավայրի փոփոխություններին, հաղթահարել դժվարությունները, կատարել մասնագիտության ճիշտ ընտրություն, կարողանալ կառավարել կարիերան, ինչպես նաև հաճախակի դարձող և բարդ անցումները կրթության և աշխատանքի միջև:
Ողջույն բոլորին և բարի գալուստ «ԵՄ-ն՝ հանուն երիտասարդության («EU4YOUTH») փոդքաստ, որը ձեզ է ներկայացվում Եվրոպական միության (ԵՄ) կողմից ֆինանսավորվող «ԵՄ-ն՝ հանուն երիտասարդության («EU4YOUTH»). երիտասարդների զբաղվածություն և ձեռներեցություն» ծրագրի շրջանակներում։ Ես Անի Հովսեփյանն եմ՝ «ԵՄ-ն՝ հանուն երիտասարդության («EU4YOUTH») ծրագրի կարճաժամկետ փորձագետ և այս հաղորդման շրջանակներում կխոսենք Հայաստանի Հանրապետության երիտասարդների կարիերայի ուղղորդման և կարիերայի զարգացման աջակցության ծառայությունների մասին։

3 [Երաժշտություն]

4 Աշխատանքի աշխարհը փոխվել է և շարունակում է հիմնովին փոխակերպվել։ Որքանո՞վ ենք մեր երիտասարդներին նախապատրաստում այս մարտահրավերին: Առկա՞ են համակարգեր, որոնք աջակցում են երիտասարդների անցումն աշխատաշուկա: Կարիերայի ուղղորդման և մասնագիտական կողմնորոշման ի՞նչ ծառայություններ են հասանելի այսօր երիտասարդներին: Ի՞նչ հմտություններ և կարողություններ են անհրաժեշտ այսօրվա աշխատաշուկայում: Մնացե՛ք մեզ հետ, լսե՛ք և ստացե՛ք այս և մի շարք այլ հարցերի պատասխաններ և մանրամասներ։

[«ԵՄ-ն՝ հանուն երիտասարդության («EU4YOUTH»). երիտասարդների զբաղվածություն և ձեռներեցություն» ծրագրի ուղերձ]: Կատարել ներդրումներ երիտասարդների զարգացման մեջ նշանակում է ներդրում կատարել ապագայի մեջ: Եվրոպական միությունը կատարում է ներդրումներ երիտասարդների հմտությունների զարգացման, աշխատանքի և ձեռներեցության ուղղությամբ: Արևելյան գործընկերության երկրներում ոչ ակտիվ և գործազուրկ երիտասարդների ցուցանիշը 30% է։ Երիտասարդությունը Արևելյան գործընկերության հետ ԵՄ-ի օրակարգի առաջնահերթությունն է։ ԵՄ երիտասարդությանը նվիրված 2019-2027 թթ. ռազմավարությունը նպատակ ունի խթանելու ժողովրդավարական կյանքում երիտասարդների մասնակցությունը, կամավոր ներգրավվածությունը, նպաստելու երիտասարդների կարողությունների հզորացմանը որակի ապահովման, նորարարության և երիտասարդական աշխատանքի ճանաչման միջոցով: Սա համահունչ է սոցիալական իրավունքների եվրոպական հիմնասյան այնպիսի կարևոր սկզբունքներին, ինչպիսիք են կրթությունը, ուսուցումը, ցկյանս ուսումնառությունը և զբաղվածության ակտիվ խթանումը:

5 [Երաժշտություն]

6 Ողջունում եմ «ԵՄ-ն՝ հանուն երիտասարդության («EU4YOUTH») այս փոդքաստի մեր առաջին հյուրին՝ ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության Երիտասարդական քաղաքականության, լրացուցիչ և շարունակական կրթության վարչության պետ տիկին Զարա Ասլանյանին։
Տիկին Ասլանյան, թույլ տվե՛ք շնորհակալություն հայտնել մեզ միանալու համար։ Խնդրում եմ ներկայացնել՝ ինչ ծրագրեր են իրականացվում կամ պլանավորվում իրականացնել ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության կողմից տարվող երիտասարդական քաղաքականության շրջանակներում, որոնք միտված են երիտասարդների կարիերայի ուղղորդմանը, աշխատաշուկայի համար անհրաժեշտ հմտությունների ձևավորմանը, երիտասարդության կամավորական գործունեության զարգացմանը, նորարարական գաղափարների իրականացմանը և այլն: Ինչպե՞ս կարող են երիտասարդները հետևել այդ ծրագրերին:
Զարա Ասլանյան. «Ես ողջունում եմ այն երիտասարդներին։ Կփորձեմ հակիրճ ներկայացնել այն ծրագրերը, որոնք իրականացվում են երիտասարդության համար։ Մենք խրախուսում ենք երիտասարդների ակտիվ մասնակցությունը, ինչպես նաև վերջիններիս շրջանում տեղեկատվության տարածումը։ Որպես ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն և նախարարության Երիտասարդական քաղաքականության, լրացուցիչ և շարունակական կրթության վարչություն՝ մենք իրականացնում ենք տարբեր ծրագրեր և նախաձեռնություններ, որոնք ուղղված են երիատասարդների հմտությունների և կարողությունների զարգացմանը, ինչպիսիք ենք առողջ ապրելակերպը, ինչպես նաև վտանգավոր իրավիճակներում երիտասարդների վարվելակերպի և վարքագծի կանոնների ձևավորումը։ Կան մի շարք ծրագրեր, որոնք ուղղված են մասնագիտական կողմնորոշմանը, կարիերայի ուղղորդմանը, աշխատաշուկա մուտք գործելուն, այսինքն՝ ինչպես գրել մրցունակ ինքնակենսագրություն, ինչպես երկխոսություն վարել գործատուի հետ և այլն։ Այս նախագծերն արդեն իրականացվել են կամ գտնվում են իրականացման փուլում այս տարի։ Դրանք հասանելի կլինեն նաև հաջորդ տարի՝ կրկին թիրախավորելով Հայաստանի երիտասարդությունը։
Մենք կազմակերպում ենք երիտասարդության ամենամյա ֆորումներ Հայաստանի Հանրապետության բոլոր մարզերի երիատսարդների համար: Այս տարի նախատեսում ենք նաև հայ-վրացական ֆորում։ Ֆորումների շրջանակներում երիտասարդները հնարավորություն ունեն ստեղծելու միջանձնային կապեր, փոխանակելու իրենց գիտելիքները և փորձը, զարգացնելու միջմշակութային հաղորդակցությունը և այլն։
Որպես նախարարություն՝ շատ ենք կարևորում երիտասարդների կամավորական գործունեությունը, որի միջոցով նրանք ձեռք են բերում մասնագիտական, հաղորդակցական, թիմային աշխատանքի կարողություններ, ինչպես նաև այլ գիտելիքներ և հմտություններ։ Նախարարությունն այս առումով ևս տարբեր ծրագրեր է իրականացնում։
Մյուս կարևոր ասպեկտը նորարարությանը և նորարարական լուծումներին միտված մեր ծրագրերն են: Նախարարության «100 գաղափար» նախագիծը թիրախավորում է Երևանի և մարզերի երիտասարդներին։ Տարբեր դասընթացների միջոցով երիտասարդները ձեռք են բերում հաջողակ ձեռներեց դառնալու համար անհրաժեշտ բոլոր գիտելիքները և հմտությունները, սովորում են, թե ինչպես կարող են վավերացնել գաղափարները և ստանալ ֆինանսական աջակցություն տարբեր կազմակերպություններից: Լավագույն 5 նախագծերը ստանում են ֆինանսական աջակցություն ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության կողմից։
Տեղական և միջազգային մակարդակում իրականացվող միջոցառումների, նախագծերի, դասընթացների և նախաձեռնությունների մասին ողջ տեղեկատվությունը հասանելի է նախարարության կայքէջում և սոցիալական ցանցերի էջերում: Խնդրում եմ հետևել, դիմել և հավատալ։ Մենք աշխատում ենք ձեզ համար, սիրելի՛ երիտասարդներ, իսկ դուք պետք է աշխատեք մեր երկրի զարգացման համար»:

7 [Երաժշտություն]

8 Անցնելով առաջ՝ ողջունեմ մեր հաջորդ հյուրին՝ Հայաստանի Հանրապետության Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության Միասնական սոցիալական ծառայության պետի տեղակալ տիկին Թամարա Թորոսյանին։
Տիկի՛ն Թորոսյան, շնորհակալ ենք մեզ միանալու համար։ Խնդրում եմ ներկայացնել, թե ինչ ծրագրեր և ծառայություններ են հասանելի երիտասարդներին՝ աշխատաշուկա նրանց առաջին մուտքի համար, ինչպես են երիտասարդները ծանոթանում այդ ծրագրերին, և որոնք են տեղեկատվական հիմնական աղբյուրները:

Թամարա Թորոսյան. «ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության Միասնական սոցիալական ծառայության 49 տարածքային կենտրոնների միջոցով իրականացվում են խորհրդատվություն, կարիերայի ուղղորդում, ուղեկցում գործատուի մոտ և աշխատանքի տեղավորման ծառայություն։ Տարածքային կենտրոնները գործում են Հայաստանի Հանրապետության մարզերում և Երևան քաղաքում։
Պետական կարգավորման ծրագրերը ևս հնարավորություն են տալիս երիտասարդներին անցնելու մասնագիտական ուսուցում, աշխատանքային պրակտիկա, այնուհետև գտնելու իրենց նախասիրություններին և կարողություններին համապատասխան աշխատանք:
Աշխատանքներ են տարվում նաև առաջին անգամ աշխատաշուկա մուտք գործող երիատասարդների հետ։ Նրանք հնարավորություն ունեն ռեսուրսային կենտրոններում առկա և առցանց դասընթացների միջոցով զարգացնելու իրենց կարողությունները, ինչպես նաև ստանալու գիտելիքներ փափուկ հմտությունների վերաբերյալ:
Նախնական և միջին մասնագիտական, արհեստագործական ուսումնական հաստատությունների կառավարման խորհուրդներում ներգրավված են մեր մասնագետները, որոնք աշխատում են Կարիերայի կենտրոնների հետ և տալիս են համապատասխան խորհրդատվություն երիտասարդներին:
Մենք համագործակցում ենք տեղական և միջազգային կազմակերպությունների, հասարակական կազմակերպությունների, գործատուների հետ։ Մենք առաջարկում ենք երիտասարդներին աշխատանք գտնել www.workforall.am կայքի միջոցով։ Այս պահի դրությամբ այնտեղ ներկայացված է շուրջ 3000 թափուր աշխատատեղ։ Երիտասարդները հնարավորություն ունեն տեղեկանալու թափուր աշխատատեղերի և զբաղվածության ոլորտի նորությունների մասին Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության պաշտոնական կայքէջից, Միասնական սոցիալական ծառայության կայքէջից (www.socservice.am), ֆեյսբուքյան էջերից, ինչպես նաև մոտենալու իրենց հաշվառման վայրի Միասնական սոցիալական ծառայության տարածքային կենտրոն, հաշվառվելու և ստանալու համապատասխան խորհրդատվություն»:

9 [Երաժշտություն]
10 Այժմ ուրախությամբ ողջունում եմ մեր հաջորդ հյուրին՝ Հայաստանի Հանրապետության Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության Մասնագիտական կողմնորոշման և կարողությունների զարգացման կենտրոնի ղեկավար տիկին Հայկուհի Գևորգյանին։
Տիկի՛ն Գեւորգյան, շնորհակալություն մեզ հետ լինելու համար։ Խնդրում ենք ներկայացնել Հայաստնաի Հանրապետությունում կարիերայի ուղղորդման և աջակցության համակարգը: Ի՞նչ ծառայություններ են առկա և հասանելի երիտասարդների համար՝ մասնագիտական համապատասխան ուղղորդում ստանալու համար: Ինչպե՞ս կարող են երիտասարդները տեղեկանալ և օգտվել ծառայություններից։
Հայկուհի Գևորգյան. «Ուրախ եմ, որ այսօր խոսելու եմ մասնագիտական կողմնորոշման և կարիերայի ուղղորդման համակարգի և համապատասխան ծառայությունների մասին, քանի որ արագ զարգացող աշխատաշուկայում և տնտեսությունում կարիերայի ուղղորդման ծառայությունները դարձել են առավել առաջնահերթ։ Այդ մասին հավաստում է ոչ միայն մեր իրականությունը, այլև միջազգային փորձը։ Ի՞նչ հնարավորություններ են տալիս երիտասարդներին մասնագիտական կողմնորոշման և կարիերայի ուղղորդման ծառայությունները: Դրանք առաջնահերթ ուղղված են անձի նախասիրություններին, հետաքրքրություններին և ուժեղ կողմերին՝ հաշվի առնելով կրթական հնարավորությունները, ինչպես նաև աշխատաշուկայի պահանջարկը: Առաջնահերթ ցանկանում եմ վստահեցնել երիտասարդներին, որ դպրոցում կատարված մասնագիտական որոշումը ճակատագրական որոշում չէ, ինչպես մեզ միշտ ասել են մեր ծնողները և պապերը։ Այսօր մենք ապրում ենք մի իրականությունում՝ հատկապես համավարակից և պատերազմից հետո, որ օրերի և ամիսների ընթացքում անգամ կարող ենք փոխել մասնագիտությունը և նոր մասնագիտություն ձեռք բերել։ Ուստի, բոլորը պետք է գիտակցեն, որ մասանգիտության ընտրությունը ցկյանս գործընթաց է։
Պետական քաղաքականության շրջանակներում յուրաքանչյուր անձ՝ անկախ իր գտնվելու վայրից՝ թե՛ ֆորմալ կրթական համակարգում՝ դպրոցում, քոլեջում, համալսարանում, թե՛ կրթական համակարգից դուրս, ունի այդ ծառայություններից օգտվելու հնարավորություն։ Այս մոտեցումը բխում է նաև միջազգային փորձից, քանի որ մեր օրերում ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ միջազգային մակարդակում չկա կանխատեսման համակարգ։ Գործատուներն ու աշխատաշուկան չեն կարող նույնիսկ կարճաժամկետ (եռամյա) առաջնահերթություններ սահմանել մասնագիտությունների և զբաղմունքների տեսանկյունից։ Հետևաբար, անձը ինքը պետք է կարողանա գտնել իր ուժեղ կողմերը արագ փոփոխվող աշխատաշուկայի պայմաններում, ինչպես նաև տիրապետի մասնագիտություններին։ Անհրաժեշտ է տարբերակել մասնագիտություն, զբաղմունք և որակավորում սահմանումները, քանի որ դուք ընտրում եք մասնագիտություն ապագա զբաղմունքի համար, կամ ընտրում եք որևէ կրթական հաստատություն, որպեսզի ստանաք այնպիսի որակավորում, որը կարող եք հետագայում իրացնել աշխատաշուկայի տարբեր մակարդակներում:
Տարբեր ծառայություններ են գործում նախնական և միջին մասնագիտական, արհեստագործական ուսումնական հաստատություններում, և երիտասարդները կարող են օգտվել կարիերայի ծառայություններից, ներառյալ՝ դասընթացներ, անհատական խորհրդատվություն, իրազեկման հանդիպումներ գործատուների հետ և այլն։
11 [«ԵՄ-ն՝ հանուն երիտասարդության («EU4YOUTH»). երիտասարդների զբաղվածություն և ձեռներեցություն» ծրագրի ուղերձ]․ «ԵՄ-ն՝ հանուն երիտասարդության («EU4YOUTH») ծրագիրը օգնում է ձեզ զարգացնել հմտություններ, ավելացնել աշխատատեղերի հնարավորությունները, դառնալ հաջողակ ձեռնարկատերեր՝ կենտրոնանալով ԿԱՆԱՉ և ԹՎԱՅԻՆ տնտեսությունների վրա: «ԵՄ-ն՝ հանուն երիտասարդության («EU4YOUTH») ծրագիրը կենտրոնանում է ոչ միայն հմտությունների զարգացման, այլև այն գործիքների և գործողությունների վրա, որոնք օգնում են բարելավել/ուժեղացնել զբաղվածության պետական ծառայությունների միջոլորտային համագործակցության կարողությունները։ Այն բարձրացնում է երիտասարդների զբաղվածության, երիտասարդության երաշխիքային գործողությունների տեսակների, ինչպես նաև Արևելյան գործընկերության երկրներում զբաղվածության հանրային ծառայությունների ցանցի վերաբերյալ տեղեկացվածության աստիճանը, ինչպես նաև աջակցում է ոչ ֆորմալ և ինֆորմալ ուսուցման միջոցով ձեռք բերված հմտությունների վավերացմանը և հավաստագրմանը:

12 [Երաժշտություն]

13 Պարո՛ն Երիցյան, շնորհակալ ենք մեզ միանալու համար։ Խնդրում եմ ներկայացնել, թե ինչպես են Հայաստանի երիտասարդական հասարակական կազմակերպություններն աջակցում երիտասարդներին հմտությունների և կարողությունների զարգացման գործընթացում։ Ինչպե՞ս կարող են երիտասարդները տեղականալ և ներգրավվել ոչ ֆորմալ կրթական ծրագրերում և այլ երիտասարդական նախաձեռնություններում:
Գրիգոր Երիցյան. «Այսօր երիտասարդներն իսկապես բախվում են մի շարք խնդիրների, քանի որ աշխատաշուկան շատ արագ փոփոխվում է, աշխարհն արագ զարգանում է, և այդ իսկ պատճառով շատ կարևոր դեր են խաղում այստեղ հասարակական կազմակերպությունները, այդ թվում՝ երիտասարդական կազմակերպությունները։ Դրանք երիտասարդներին ներգրավում են տարբեր երիտասարդական, ոչ ֆորմալ կրթական ծրագրերում, որոնց շնորհիվ երիտասարդները ձեռք են բերում մասնագիտական կարողություններ, անձնային աճ և կարողանում են հեշտությամբ ինտեգրվել աշխատաշուկայում: Երիտասարդների ակտիվ մասնակցությունն ու ներգրավվածությունը երիտասարդական կազմակերպություններում նպաստում են երիտասարդների մոտ իրենց համայնքի նկատմամբ պատասխանատվության զգացման բարձրացմանը, օգնում են զարգացնել հաղորդակցական, խնդիրներ լուծելու հմտությունները, ճկունությունը և մի շարք այլ կարողություններ: Դրանք կարելի է զարգացնել կամավորության, պրակտիկայի, վերապատրաստումների, սեմինարների և այլնի միջոցով: Որտեղի՞ց տեղեկանալ այս ամենի մասին կամ ինչպե՞ս միանալ հասարակական կազմակերպություններին: Նախ և առաջ, խորհուրդ եմ տալիս պարզել, թե ինչ կազմակերպություններ կան ձեր համայնքում, ովքեր են զբաղվում երիտասարդության հարցերով և այլն: Կան նաև սոցիալական հարթակներ, ինչպիսիք են NGO News, Youth opportunities, www.erit.am կայքէջը և այլն, որտեղ դուք կարող եք գտնել այն հնարավությունները, որոնք հասանելի են երիտասարդներին»:
14 Շարունակելով՝ ներկայացնեմ Վալերի Բրյուսովի անվան պետական համալսարանի Կարիերայի կենտրոնի ղեկավար պարոն Լևոն Բաբամյանին: Պարո՛ն Բաբամյան, շնորհակալություն մեզ միանալու համար։ Խնդրում ենք ներկայացնել, թե ինչ գործունեություն են ծավալում հայաստանյան բուհերը ուսանողներին դեռևս ուսումնառության ընթացքում կամ համալսարանն ավարտելուց հետո աշխատաշուկա ուղղորդելու գործընթացում։ Ի՞նչ ծառայություններ են մատուցվում և գործողություններ են իրականացվում ուսանողների և շրջանավարտների կարիերայի զարգացման և զբաղվածության համար:
Լևոն Բաբամյան. «Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն ուսումնական հաստատություններն իրենց ռազմավարական ծրագրերում առավել մեծ ուշադրություն են դարձնում ուսանողների և շրջանավարտների զբաղվածությանը, աշխատանքի տեղավորմանը, գործատուների հետ համագործակցությանը։ Կարիերայի կենտրոններն իրենց ամենօրյա աշխատանքներում իրականացնում են հանդիպումներ գործատուների հետ, վերապատրաստումներ, հմտությունների ու կարողությունների զարգացմանն ուղղված դասընթացներ։ Գործատուներն անմիջականորեն ներգրավվում են կրթական գործընթացում: Կարիերայի կենտրոնները և Շրջանավարտների միավորումները փորձում են զարգացնել և պահպանել անխափան կապը համալսարանի, ուսանողի, շրջանավարտի և աշխատաշուկայի միջև: Կարիերայի կենտրոնները մեծ ուշադրություն են դարձնում ոչ ֆորմալ կրթությանը, կամավորական ծրագրերին, տեղական և միջազգային կարճաժամկետ և երկարաժամկետ փոխանակման ծրագրերին, երիտասարդության շրջանում ձեռնարկատիրական հմտությունների խթանմանը և սեփական բիզնեսի ստեղծմանը: Այդ աշխատանքներն իրականացվում են տարբեր բուհերում գործող ձեռներեցության կենտրոնների և ինկուբատորների կողմից: Խնդրում եմ պահպանել կապը ձեր ուսումնական հաստատության Կարիերայի կենտրոնի հետ»:

15 [Երաժշտություն]

16 Հարգելի՛ ունկնդիրներ, շնորհակալություն այս փոդքաստին միանալու համար: Ուրախ ենք, որ մնացել եք մեզ հետ և լսել մինչև վերջ:

17 Այսօր մենք անդրադարձանք Հայաստանի Հանրապետությունում կարիերայի ուղղորդման և մասնագիտական կողմնորոշման շրջանակին, երիտասարդներին հասանելի ծրագրերին և ծառայություններին։ Կարիերայի ուղղորդումը թույլ է տալիս լրացնել կրթության և աշխատաշուկայի միջև առկա բացը. այն աշխատաշուկայի և ցկյանս ուսումնառության անբաժանելի տարրն է:

18 Հետևե՛ք «ԵՄ-ն՝ հանուն երիտասարդության («EU4YOUTH»). երիտասարդների զբաղվածություն և ձեռներեցություն» ծրագրի հետագա հայտարարություններին և զարգացումներին:

19 [«ԵՄ-ն՝ հանուն երիտասարդության («EU4YOUTH»). երիտասարդների զբաղվածություն և ձեռներեցություն» ծրագրի ուղերձ]․ Եկե՛ք միասին աջակցենք Հայաստանի երիտասարդներին, որպեսզի նրանք ավելի լավ գործադրեն իրենց տաղանդը՝ նոր բարձունքների հասնելու համար: #EU4Youth, #Strongertogether

20 [Երաժշտություն թողարկման ավարտին]