Subscribe
Share
Share
Embed
Sven en Luck graven diep om alles over gezonde voeding te ontdekken.
Dag Sven. Dag Luc. Het is weer begin van de maand en dat betekent dat we hier weer zijn met onze overzicht van wat we de afgelopen maand in de media hebben gevonden. Heel wat eerlijk gezegd, want we hebben het over ozempiek, we hebben het over het tweede brein dat we hebben, we hebben het over nierartsen, we hebben het over processen, over suiker en uiteraard brengen we de seizoensgroenten die je het makkelijkste kan vinden en het lekkerste zijn in de maand augustus. Laten we er meteen in vliegen. Op MSN, verschenen op 7 juli van dit jaar, wat gebeurt er met je lichaam als je een week lang elke dag haver eet? En het gaat hier over één keer per dag, niet drie keer per dag. Als ontbijt bijvoorbeeld. Ja, voornamelijk als het ontbijt. Want zeggen zij, het is relatief een goedkoop en veelzijdig ingrediënt dat heel veel mensen onderschatten. En om aan te tonen wat het effectief met het lichaam doet, stelt de schrijver voor, probeer het eens. Want hij geeft een aantal voordelen mee. Bijvoorbeeld, hij beweert dat de darmen op rolletjes gaan lopen. Zo schrijft de schrijver het letterlijk, want haver is rijk aan oplosbare vezels die gunstig zijn voor de darmtransit, want de ontlasting schijnt dan consistenter te worden. Is dat ook zo? Ja, we hebben vezels nodig. We kunnen die uit groenten halen, maar we kunnen die ook uit havermout halen, volle kranen. Dus vandaar dat men zegt, als je dan brood gaat eten, ga het volkoren brood eten, want dan zitten daar meer vezels in dan witbrood. Maar havermout is een goede beroemd van vezels, zitten ook beta-glucanen in, wat goed is voor onze immuniteit, maar ook onze kolesterol daar goed voor is. Wat je hebt met havermout is dat je dat gewoonlijk gaat mengen met yoghurt en met andere zaken, waardoor je een ontbijt krijgt of een maaltijd krijgt die je bloedsuikerspiegel niet te hoog gaat laten stijgen, dus waardoor je langer een verzarigd gevoel hebt. Dus dat zijn denk ik de zaken die hierop genoemd worden, en die zijn allemaal waar. Je hebt ze bijna allemaal, want inderdaad, de kolesterol kan beginnen te dalen vanwege de beta-glucanen. De energie neemt ook toe, en ik herinner me lang geleden dat je mij eens hebt verteld dat de glycemische index van havermout het langste duurt. Met andere woorden, de verbranding, daar kom je het langste mee toe. Je komt veel langer toe dan met een boterham. Wat ik vroeger vaak had, want tegenwoordig heb je havermout, dat is al wel populairder geworden dan bijvoorbeeld tien jaar geleden, en had ik de typische man die langskwam en die zegt, kijk, ik eet ochtends zes boterhammen met, of acht boterhammen met dat, en dan ga je zeggen, oké, zes boterhammen, dat is ongeveer 90 gram koolhydraten. Je doet daar nog een beetje confituur en andere zaken bij, 100, 120 gram koolhydraten. Wel, om aan 100 gram koolhydraten uit havermout te komen, dan ga je toch al wel een hele portie, dan spreek ik wel van 160, 170, 180 gram havermout, dat je nodig hebt. Dat is veel, ja. Ja, en dan zeg ik tegen mensen, goed, ik ga naar huis. Je gaat eventjes 150 gram havermout afwegen, droog. Je gaat dat in een kommetje doen, we doen daar wat yoghurt bij, je doet er een beetje gebroken lijnzaad bij en wat andere dingen, en eet maar op morgenvroeg. En dan de volgende keer dat die mensen dan langskomen, dan zeg je, Sven, ik kreeg dat niet op. En terwijl, als ze vroeger de boterhammen gingen eten, dan hadden ze twee, drie uur later terug honger. Nu eet de havermout, ze kregen het niet op en ze kwamen toe tot middags. Dus inderdaad, je doet daar veel langer mee, omdat het veel trager verteerd wordt, waardoor je veel langer een vol gevoel hebt. Het bloedsuikerspiegel gaat minder snel stijgen, gaat dus ook minder snel zakken. Vandaar al die voordelen. Je vermijdt ook het op en neer gaan van de bloedsuikerspiegel. Stabieler dus. En zo zegt de schrijver, je huid zal je dankbaar zijn, omdat haver heel rijk is aan zinkmagnesium en antioxidanten. Ik raad wel aan, als je havermout gaat eten, door bijvoorbeeld overnight oats te doen. Dus al een tijdje van tevoren klaarmaken, een tijdje van tevoren in melk, in yoghurt, ergens in laten weken of helemaal gaan koken. Maar dan wordt het heel vaak, als je havermout gaat koken, dan wordt dat zo'n dikke brei. Dus dan wordt dat helemaal, dan wordt al dat vocht opgeslorpt, kan je lepel in recht zetten en dan, zo heb ik het leren eten vroeger, vroeger en dat vond ik echt niet lekker. Als je dat gewoon laat weken, ik zet het avonds weg, ochtends eet ik het op, dat is voor mij persoonlijk lekkerder. Wat ik ontdekt heb, je behandelt het best ook als een cake of als iets wat je bakt, namelijk door de juiste hoeveelheid te gebruiken. Die overnight, iets meer vocht, dan wordt het te... Ja, te papperig. Te papperig en iets te weinig, dan wordt het te dik. Ja, maar dat is ieder zijn voorkeur. Dus je kan dat papperig hebben, je kan dat dikker maken, je kan dat nadien ook nog eens een keertje door de blender duwen en dan kan je dat helemaal gaan opdrinken. Zo maak ik het soms voor mijn kinderen of voor mezelf. Ik doe er nog een beetje roodfruit en andere zaken bij en dan wordt dat een soort van drinkyoghurt waar de havermout in verwerkt zit. Je ziet het niet meer, maar het zit er nog wel in. Deze schrijver maandt ons aan om het toch eens te proberen en hij geeft zelfs bereidingstips mee. Jouw overnight zit er zeker bij, de pap met banaan en kaneel zit er ook bij, maar pannenkoeken met haver en ei, dat is iets wat ik zelf nog nooit geprobeerd heb. Nee, maar je moet wel gaan oppassen als je inderdaad pannenkoeken gaat gebruiken. Als je heel veel havermout en heel weinig andere zaken, dus heel weinig yoghurt of melk, dus heel weinig eiwitten of vetten, dan gaat de bloedsuikerspiegel nog altijd wel omhoog gaan. Toch wel? Ja, en zeker als je dat als ontbijt gebruikt, dus jouw eerste maaltijd na een lange periode van niet eten, als je dan alleen maar havermout eet, zonder al te veel eiwitten of vetten, dan gaat jouw bloedsuikerspiegel nog altijd wel de hoogte in gaan. Dus de laatste tip, daar ben je het ook wel mee eens, namelijk havermout in een smoothie of yoghurt. Ja, dus met voldoende eiwitten, vetten, vezels, die zaken altijd. Dit was een voorsmaak wat bereidingsmaaltijden betreft, want binnenkort, lieve luisteraar, gaan wij 66 verschillende bereidingswijzen in verband met de groenten op jullie loslaten, maar dat geheel terzijde. Dus probeer het eens uit, 7 dagen lang, elke dag, een maaltijd met havermout. Dat vonden we op MSN. Op een Nederlandse krantenwebsite, die van trouw.nl, lazen we op 4 juli onderschat de gevolgen van afslankmedicatie niet. En dat is een waarschuwing van het kritische voedingscentrum, want het idee dreigt overgewicht lossen we achteraf wel even op. Dat is het gevaar waar we nu voor staan. En dat is Peter Verhoef, de directeur van het voedingscentrum, die zegt als we als maatschappij gaan denken, we hebben toch medicijnen nodig voor wie het te zwaar is, dan suggereert dat, laat de rest maar hangen en laat de boel maar draaien. Inderdaad, een beetje een gemakkelijke oplossing waar we naartoe aan het gaan zijn als we dat toelaten. En ik denk, het is geen lange termijn oplossing, want het is van de O's en P's en de opvolgers ondertussen die nog sterker zijn. We weten dat dat voor heel veel mensen resultaat geeft, spectaculair resultaat geeft. Dat ook alle gezondheidsgevolgen van overgewicht ook aangepakt worden, dus het risico op hart- en vaatziekten daalt, cholesterol gaat naar beneden, die zaken allemaal, dus het heeft heel veel voordelen. Het enige ding is, een keer dat je ermee begint met die zaken, hang je vast. En hang je dus vast levenslang, want als je stopt, dan zien we van ja, je gaat helemaal terug van waar je komt en er komt zelfs nog extra bij, dus je hangt jammer genoeg vast, wat dan een dure zaak kan zijn. Nu zelfs als je zegt, ik kan dat wel betalen, dan weten we nog altijd niet wat dit gaat doen. We weten dat op korte termijn er weinig bijwerkingen zijn, om het dan zo te zeggen, ook al zijn er nu dingen gerapporteerd als vrouwen die ongewenst zwanger worden en er zijn oogproblemen en er zijn nog wel wat andere zaken die naar boven komen, maar wat als je dit 10, 20, 30 jaar doet en wat als je dit bijvoorbeeld doet als jonge dame, als vrouw en je gaat nadien zwanger worden, wat zijn de gevolgen voor jouw kind? Is er daar al een aanpassing? Dat zijn de dingen die we nog niet weten. Nee, dat zegt ook de directeur van het voeringscentrum. Wat de directeur zegt, het wordt problematisch als iedereen zomaar die afslankmedicatie online gaat bestellen om bijvoorbeeld de bierbuik kwijt te raken of om opnieuw in een trouwjurk te passen. Ja, inderdaad. En de zaken die we dan vergeten is, we hebben hier de voordelen van als je het neemt en je gaat minder wegen, dan weten we, ontstekingen gaan geremd worden en je hebt minder kans op kanker en die zaken, zoals ik al zei, al hetgeen dat gerelateerd is aan overgewicht, daar heb je veel minder kans op, maar je hebt niet de voordelen van gezonde voeding. Alle gezonde zaken die in gezonde voeding zitten, die heb je niet, want je blijft dan gewoon junkfood eten en die medicatie lost het wel op. En je hebt niet alle voordelen van bewegen, van sporten, van krachttraining, van die zaken allemaal. En dat is het jammere daaraan, we gaan het natuurlijke, wat tal van voordelen oplevert, gaan we dan vervangen door iets kunstmatig, dat wel degelijk een voordeel oplevert, maar nog altijd minder voordeel dan gezonde voeding en sport. De aanleiding is dat meer dan honderdduizend pakketten vorig jaar al online besteld werden door de verkeerde redenen, want de mensen die het nodig hebben, die worden door de dokter voorgeschreven. Ja, ja, maar het is een enorm succes, maar mensen beseffen niet dat je vasthangt voor de rest van je leven en we zullen zien wat er gebeurt als je dit vijftien, vijftien, twintig jaar afneemt. En we hebben het er al zo vaak over gehad, hè. Waar we het ook al vaak over gehad hebben, en dat als het maar duidelijker wordt Sven, op 14 juli verscheen in de morgen een artikel dat zegt wetenschappers ontrafelen ons tweede brein, een zekere vorm van intelligentie in de darm. Dat komt door zenuwcellen in onze darmband die een verschil directeren tussen suikers, vetten en eiwitten. Die reageren daar elke keer anders op. Er is een nieuwe studie gepubliceerd in het vakblad Nature en de onderzoekers bestudeerden daarvoor het darmweefsel van muizen en daar werd vastgesteld dat suikers, vetten en eiwitten telkens een verschillende groep zenuwcellen stimuleren. Zo zegt biomedische wetenschapper Pieter van den Berge van de KU Leuven. Goed nieuws, hè? Goed nieuws, inderdaad. We wisten al langer dat ons brein in verbinding staat met onze darmen. Vroeger was het van, oké goed, het gaat van boven naar beneden. Als we bijvoorbeeld stress hebben, zenuwachtig zijn, dan voelen we dat in onze buik. Later hebben ze dan ontdekt dat dat een tweerichtingsverkeer is, dat onze darmen ook communiceren met onze hersenen. En dat het zelfs zo is, zoals je zegt, dat daar van alles gebeurt. Het is ook zo dat je een soort van voorkeur hebt voor de dingen die je veel eet, omdat dan die receptoren in die darmen en bepaalde bacteriën signalen gaan uitsturen van dit is hetgeen wat we altijd krijgen, dit is onze voorkeur. En ga je dan ineens je voeding veranderen, dan is dat eventjes problematisch, want dan komt dat niet meer overeen met hetgeen wat de darm wil, om het dan zo te zeggen. Dan moet je eventjes volhouden en na een paar weken heb je dan een nieuwe voorkeur. Er zijn blijkbaar ook nog andere inzichten op komst en dat past volledig in jouw kraams, Sven. Want hier wordt iets bewezen wat jij allang zegt in onze podcast, namelijk een andere interessante onderzoekspiste is volgens Van den Berge de impact van allerlei andere stoffen op ons tweede brein, zoals bijvoorbeeld kunstmatige zoetstoffen. Want we smaken dan wel suikers en onze darmen maken zich klaar om die op te nemen, maar ze zijn er niet, ons lichaam wordt misleid. Ja, dus dat weet men al wel langer, dat met die kunstmatige zoetstoffen, ten eerste zijn ze niet goed voor onze darmbacteriën, maar ook als het lichaam denkt dat er een hele hoop suiker binnenkomt, maar er komt geen suiker binnen omdat we daar aspartam of andere kunstmatige zoetstoffen gebruikt hebben, dan ontstaan er op lange termijn problemen. Dus we brengen ons lichaam volledig in de war, want vroeger was dat niet, vroeger was zoet, was effectief, er komt suiker binnen of er komt koolhydraat binnen, en nu is dat niet meer, maar dat lichaam is daar wel op voorbereid, gaat daar van alles mee doen, en dat komt niet, en dan brengen we ons lichaam helemaal in de war, dus op lange termijn is dat absoluut niet goed. Dus als we even doorfantaseren, dan zou je zelfs suikerziek kunnen worden van kunstmatige zoetstoffen. Ja, dat hebben we al een keertje gezegd, dus niet doorfantaseren is ondertussen al bewezen ook. En er is nog meer nieuws wat die darmen betreft Sven, want jij liet mij weten dat op hln.be op 25 juli een artikel verscheen dat er geëxperimenteerd wordt in de Ronde van Frankrijk. Ja, dat is naar boven gekomen, dat is op nationale televisie geweest hier in België, dat wielrenners stoelgangtransplantaties zouden gebruiken om immuniteit te verhogen, om prestaties op een natuurlijke manier te verbeteren. Eventjes al meteen bijzeggen, het is geen doping, want er wordt al vaak link gelegd met verboden zaken, dat is absoluut niet. Maar de theorie daarachter is, we weten dat als je wielrenner of sporter bent, dan moet je heel veel energie leveren, heel veel prestaties leveren, en de brandstof voor die prestaties zijn koolhydraten. Tegenwoordig gaat men in duursport naar 120 gram koolhydraten per uur. Wow. Ja, dus als je dan ritten hebt van 5, 6 uur, dan zit je al snel aan 600, 700, 800 gram koolhydraten. Als je dan weet dat er daarvoor en daarna ook nog eens een hele hoop koolhydraten, dan zijn die jongens een kilo suiker aan het opeten op een dag, om het dan zo te zeggen. Want die 600, 700 gram is in de vorm van suiker. Dat is niet zo goed voor de darm. Die sportinspanning zelf is niet zo schitterend voor de darm. Als er dan nog temperaturen van 35 graden zijn, dat speelt allemaal mee, waardoor je eigenlijk geen goede darmflora kan krijgen. We zitten ook met het probleem, als je bijvoorbeeld in een ronde van Frankrijk zit, ga maar eens een keertje jouw groente eten op een dag. Dus alles staat in het teken van prestatie en herstel. En dan spreken we van koolhydraten en eiwitten en al die zaken. Probeer nog maar eens een keertje 300 gram groente binnen te krijgen. Dat wordt heel moeilijk. En als je dat dan heel vaak en heel veel doet, dan ga je eigenlijk een slechte darmflora gaan creëren. En we weten, we hebben het al zo vaak gezegd, dat die darm zo belangrijk is voor alles. Dus de theorie daarachter is, we zijn er al langer mee bezig, wat gebeurt er als we sporters, wanneer ze ergens prestaties moeten gaan leveren, of we weten ook, als je heel hoge prestaties levert, dat immuniteit achteruit gaat. Als we dan gezonde stoelgang terug inbrengen, wat is dan het resultaat? En het resultaat zou zijn, dat je dan minder snel ziek wordt, en dat je dus terug meer voedingsstoffen kan opnemen en dat alles dus beter wordt. Wat men dan doet is, op momenten dat je goed bent en gezond bent, neemt men stoelgang van jou af. Men gaat dat bewaren, men gaat dat bereiden, men gaat daar van alles mee doen. Dat zijn zo nog een beetje de interne geheimen. En dat wordt dan op momenten dat het nodig is, terug ingebracht. Op verschillende soorten manieren kan dat. Is dat effectief, men experimenteert in de Ronde van Frankrijk? Dat beweert men nu, ja. Dus dat gaat al langer rond. Hoe het juist gaat, wordt nog niet echt verteld of gedaan en alles. Wat de gevolgen juist zijn, dus hier in België gingen daar heel de studies over zijn. Die zijn een beetje mislopen, omdat toen de coronapandemie kwam, en omdat budgetten er niet meer waren, en omdat bepaalde mensen bepaalde studies naar het buitenland gebracht hebben. Maar, we hebben hier al eens een keertje vermeld, we weten dat die darm zo belangrijk is als je bijvoorbeeld stoelgangtransplantaties doet, dat mensen met Parkinson's zo beter worden. Dus, het is niet verwonderlijk dat ook sportprestaties, immuniteit en die zaken verbeteren bij een gezonde darmflora. En stoelgangtransplantatie is een manier om een darmflora gezond te houden, en dus om een atleet gezond te houden. En er is nog meer aan het verschijnen, want in het maandblad Placebo Noacebo ga je in augustus een artikel kunnen vinden dat zegt de gezondheid van de hersenen begint in de darmen. En daar wordt zelfs beweerd dat een ongezonde levensstijl, dat die een grotere bijdrage levert aan het ontstaan van multiple klerose, dan genetische aanleg. Dus ook daar speelt die darmgezondheid een hele belangrijke rol. Het is een gigantisch artikel dat je daar kan vinden. Ja, ik denk dat we mogen stellen dat alles begint in de darmen. Kijk eens aan, en dat zei je 15 jaar geleden ook al. Dat was niet ik, ik heb herhaald wat andere mensen zeiden. Oké, goed. Iets totaal nieuws dat je mij ook stuurde, op 14 juli, verscheen ook in HLNN, ook in het nieuwsblad, 75% van het flessenwater bevat sporen van PFAS. En dat is alweer slecht nieuws. Ja, dat is iets wat ik zelf een beetje opvolg. We weten dat als je een moestuintje hebt, dat er dan kan zijn dat jouw gezonde biogroenten PFAS inzit. Als je kippen hebt lopen in de tuin, dan kan het zijn dat jouw eieren PFAS inzitten. Er is al verteld, in Nederland bijvoorbeeld, niet alle dagen eieren uit eigen tuin, of van de eigen kippen. Wat jammer is, en dit is dan een artikel dat men is gaan onderzoeken, zit het dan ook in water, in flessenwater bijvoorbeeld, en inderdaad, het zou daarin zitten. En dan zou je denken, het zal dan in het plastic water zijn, maar wat blijkt, dat vaak de glazen flessen, die jij gaat halen, Luc, dat daar nog meer in zit dan in de plastic flessen. Ik heb al excuses aangerekt gekregen van mijn kameraden, want die zeggen, ja maar, PFAS is een verzamelnaam voor meer dan 6000 synthetische chemische stoffen, die door de mens zijn gemaakt en niet van nature voorkomen in het milieu, dus dat zouden restanten van de reinigingsproducten kunnen zijn. Het kunnen restanten van van alles zijn. Nu, ze hebben allemaal, er zit overal fluor bij in, en we moeten nog ergens een aflevering maken, mineralen fluor, dus wat een interessante kan worden. Of dat het dan in sommige gevallen wel goed, in andere gevallen minder goed. Nu, die PFAS, dat is een beetje hier in België aan het licht gekomen met onze werken in Antwerpen, waarbij dan in één keer ontdekt werd van hé, die grond is vervuild, en dan heeft men daarna ontdekt van ja, heel België is vervuild. Zo is het een beetje aan het licht gekomen, want daarvoor wisten we het niet. Daarvoor waren we met z'n allen gewoon alles aan het eten en alles aan het drinken, en nu blijkt dat dat overal in zit, en dat dat toch niet zo gezond is. En het is vooral het VIWF die op hun achterste poten gaat staan, met name Philippe Buisser. Hij is secretaris-generaal, en VIWF fungeert als belangenvermeniging en is centrum voor de Belgische water- en frisdrankindustrie, die zeggen, mineraal of bronwater mag eigenlijk niet behandeld worden, dus daar mag je eigenlijk niet aankomen, daar moet sodafles in. Dat zou moeten, maar er zijn ondertussen al schandalen aan het licht gekomen, dat bepaalde merken bronwater, dat daarvan ontdekt was, dat dat toch chemisch behandeld werd. En daar is weinig tot niets mee gebeurd, er is weinig in de media gekomen, wij hebben dat gelezen Luc, maar ik denk niet dat daar boetes uitgedeeld zijn of andere zaken, dus ons lekkere bronwater wordt toch chemisch behandeld, maar je ziet wel, zelfs dan, is er nog altijd PFAS aanwezig. Klopt. Wij kunnen het alleen maar hebben over gezond eten bijvoorbeeld, want op 17 juli verscheen op denierstichting.nl nog eens een vrij groot artikel Wat is gezond eten? En ze hebben het daar opgezond, iets wat wij al jaren verkondigen, eetgevarieerd, niet teveel, minder verzadigd vet, veel groenten, fruit en brood, eet veilig, maar ook duurzaam. Wat ik wel leuk vond, is dat zij in Nederland de schijf van vijf gebruiken. Dat is totaal anders dan onze voedingsdriehoek. Ja, wij hebben een driehoek, zij hebben een cirkel. Dus het is een beetje hetzelfde principe. Dus wij hebben onze driehoek gehad, vroeger ging die van beneden naar boven, ondertussen hebben we die omgedraaid enzo, zij hebben een cirkel, daar zijn ook al wel aanpassingen aan gebeurd, en daar worden ook al die voedingsmiddelen in verdeeld, een beetje een taartdiagram, en het ene stuk krijgt meer en het andere stukje krijgt minder. Maar het komt eigenlijk op hetzelfde neer dan onze voedingsdriehoek. Ik vond het wel leuk om te ontdekken dat zij 250 gram groenten aanbevelen op een dag. Wij spreken over onze plan 500, waar we toch proberen om 500 gram groenten per dag te eten, en ze raden ook twee stukken fruit aan. Daar is wel discussie over, hè? Ja, maar op die manier, ze zeggen van kijk, we hebben onze vezels nodig, dus wat hebben we nodig? We hebben eigenlijk zoveel gram groenten en fruit. Als je zegt van kijk, 500, zij rekenen 250 gram groenten, doe er nog twee porties fruit bij, en dan kom je aan 500 gram groenten en fruit. Dat is dan de manier om aan je vezels te geraken. Of dat dat fruit effectief nodig is, die twee porties, daar zijn de meningen over verdeeld. Het hangt er ook een beetje van af welk fruit dat het is. We hebben fruit waar heel veel suiker in zit, we hebben fruit waar heel weinig suiker in zit en heel veel andere stoffen in zitten, dus het hangt er een beetje vanaf daar. Het blijft een kunst om gevarieerd te eten, hè? Ja. Maar toch heb ik een gemeente gevonden, namelijk een nierarts, dokter Geert Meus, die in de gezet van Antwerpen op 1 juli van dit jaar verklapte door welke groenten je volgens hem minder snel verouderd. Want, zegt hij, sinds ik dit weet, eet ik het heel vaak. En u vraagt je waarschijnlijk, wat zijn die dan? Ik ga dat vragen aan jou, wat hij gaat eten, ja. Ja. Hij eet geregeld broccoli en spruiten, zegt hij. Groene bladsoorten, vooral koolsoorten, zoals broccoli, spruiten, bloemkool en koolrabi, want die zitten vol sulforofaan. Zeg ik dat juist? Sulforofaan. Dat zeg jij juist. Dus, maar wat daar moet bijverteld worden is dat je daar ook nog eruit moet halen. Dus dat dat moet verteerd worden, dat je daar bepaalde enzymen voor nodig hebt. Als je die gaat platkoken, ga je daar niet zo heel veel meer uithalen, zeg ik er dan bij. Dat zegt hij helemaal vooral, zijn artikels zijn goed. Let op dat je ze niet te lang kookt, daar begint hij mee. Ja, dus wat er soms wordt aangeraden, is als je bijvoorbeeld broccoli gaat eten, dat je gaat de broccoli koken, maar over die broccoli, eens dat die gekookt is, je neemt een beetje rauwe broccoli, en dat ga je daar dan bij doen, en daar ga je dan de enzymen uithalen, om dan al de rest van jouw broccoli te kunnen verteren, en daar jouw sulforofaan uit gaan halen. Fantastische tip. Hij geeft ook nog een tip mee, en ik weet niet of jullie dan vrienden gaan blijven. Zondigen mag, zegt hij. Het komt ervan op neer dat je één keer op de week een zondigingsdag mag hebben. Past dat in ons kraam, als het feest is, is het feest? Ik denk van wel, en voor sommige mensen kan één keer in de week perfect, voor anderen is dat misschien wat veel. Hangt er een beetje vanaf van hoe groot dat dat feest is, begint dat s'morgens vroeg, bij het ontbijt, en stopt dat s'avonds laat om elf uur voor de tv, dan is dat één lang groot feest, of is dat gewoon van, ja nee, ik eet hier één maaltijd. Hij zegt ook, koffie is gezond. Koffie is voor een deel gezond, omdat er heel veel polyphenolen in zitten, gezonde stoffen, die trouwens ook in zaken zoals het rode fruit en het kleine fruit enzo zitten, en koffie is gezond, maar dat is een beetje een gauwskurve, dus een tas of twee, drie, oké, een tas of zeven, acht, niet meer oké. Hij valt er een beetje tussen in, hij zegt, drie of vier kopjes per dag zijn zeker geen probleem, dus beetje discussie. Zal het een beetje vanaf hangen hoe groot dat die zijn, hoeveel melk erbij zit, hoe straf dat die zijn, en hoe graag je koffie drinkt, natuurlijk. Inderdaad. Hij zegt ook, twee liter water per dag is ook niet nodig, want mensen houden vaak geen rekening met het andere vocht dat zij gedurende de dag opnemen. Klopt. We zeggen, je hebt twee liter vocht nodig, dus als je voldoende groenten en fruit eet, maar ook bijvoorbeeld vlees enzo, daar zit ook al vocht in, dan krijg je al een half liter via die weg binnen, blijft er nog anderhalve liter vocht over, nu als je bijvoorbeeld soep gaat eten, telt dat ook mee als vocht, dus het is dan niet nodig dat je zegt, ik ga hier nog ik ga bijvoorbeeld ochtends een fles van twee liter water klaarzetten, en ik ga die helemaal leeg drinken. Nu spreken we over gewone dagen en gewone mensen, ga jij sporten, moet je natuurlijk extra drinken, is het gigantisch warm, ga je heel veel zweten, kan je een beetje extra drinken. We hebben het over de gewone dag, de gewone mens, heb je twee liter vocht nodig op een dag ongeveer, en dan is het anderhalve liter die je uit dranken haalt, en een halve liter die we uit onze voeding halen. Hetgeen we je er niet mag bij rekenen, zegt hij, is de zwarte frisdrank, zonder dat we merken gaan noemen, want in die zwarte frisdrank zit vooral veel fosfaat in. Ja, dat hebben we eens een keertje ook over gehad, dus welke mineralen er allemaal kunnen weggeroofd worden door fosfaat. Waar we het ook al dikwijls hebben over gehad, is dat we moeten opletten met boterhammen met choco, maar dat weet iedere luisteraar ondertussen al. Ja, dat is een beetje een open deur in trappen. Over suiker gesproken, een leuk artikel las ik op 23 juli in het Nieuwsblad, want luister goed, Lotus klaagt een Nederlandse granolamaker aan voor misleidende reclame over suiker. Oké. Lotus Bakeries heeft een kort geding aangespannen, namelijk tegen Holyfoods, en Lotus zegt dat die jongens in hun reclamecampagne beweerd hadden dat de repen van Lotus heel veel suiker bevatten. En zegt Lotus, dat is onjuist en misleidend. Dat zal natuurlijk de vraag zijn wat heel veel suiker is. Inderdaad, en daarom mag ik het artikel er toch wel insteken in dit nieuws. Het gaat er mij niet over het feit is het nu juist of is het nu fout. Wat ik vooral boeiend vind, dat is dat er nu stilaan ruzie gemaakt wordt over al dan niet suiker. Dat hadden we vroeger niet. Vroeger was er geen reclame voor suikerklontjes. Nu zie je het overal. En op elke hoek van de straat zie je een reclame voor triest drank. Dat was vroeger veel minder dan nu. We zitten daar weer met misleidende termen. Zij gaan gezegd hebben, want ik weet niet waarover het juist gaat, want ik heb het niet gelezen, van ah, er zit heel veel suiker in. Dan kunnen ze zeggen er zit weinig suiker in, maar er zit misschien wel heel veel koolhydraten in, want dan spreken we weer suikers, koolhydraten, suiker, suikers. Op die manier ja, hoe je het gaat verwoorden en hoe je gaat andere conculega's gaat beschuldigen dan, daar zou het een beetje om gaan. Dus zij gaan waarschijnlijk gezegd hebben dat is niet gezond, want er zit heel veel suiker in. Wij zijn gezonder, want er zit minder suiker in. Het koolhydratgehalte kan bij wijze van spreken net hetzelfde zijn. Het bloedsuikerspiegel kan bij wijze van spreken even hoog gaan, alleen de benaming of de verpakking is dan anders. Dat weet ik niet, maar ja, feit is zeg, hier dat de ene de anderen aan het beschuldigen is van misleidende reclame. Ik had vooral het gevoel dat het David tegen Goliath was. Zou kunnen. Goed, we zijn er bijna. Nog een artikel dat we op 30 juli vonden in het nieuwsblad. Vlaming beweegt te weinig, heeft overgewicht en drinkt te veel, maar, en dan komt het goede nieuws, rookt minder ondertussen. Oké, maar veep misschien meer. Dat weten we niet. Ja, nee, maar ik denk dat dit ook een open deur is. We moeten alleen maar rondkijken en dan zien we dat. Weegt te veel? Ja, we weten dat de helft van onze bevolking overgewicht heeft. Alcohol, dat is ook nog zo eentje, waarvan dat nu en dat heel veel mensen niet willen horen, gezegd wordt van, elke druppel alcohol is er eentje te veel. Dat willen mensen niet horen. Dus ja, drink te veel per definitie. Als je drinkt, dan is het te veel. Zo simpel is het. Ook al is het maar één consumptie. Beweegt te weinig. Ja, en dat zijn we met zijn allen aan het proberen te veranderen. Ik schrok van het aantal drinkers dat bijvoorbeeld tien consumpties per week drinkt. Ik zou zeggen, een paar procenten. Maar nee, het is meer dan vijftien procent van de Vlamingen. Daar zou je van schrikken hoeveel mensen dagelijks een glaasje wijn bij hun... Want dat is dan een glaasje wijn. Dat is geen pinbier. Maar ik drink s'avonds bij het eten één glaasje wijn. Dat kan toch geen kwaad? Daar schrik je van hoe vaak je dat hoort. Klopt. En ook de vrouwen, hè? Ja, ja, tuurlijk. Ik drink dagelijks één glaasje wijn. En in het weekend drinken we er twee of drie. Of dan gaan we ergens naartoe. Maar dat ene glaasje wijn bij de avondmaaltijd wordt gezien als iets chics. Dat is geen probleem. Maar zoals ik al zei, elke vorm van alcohol en elke hoeveelheid is eigenlijk verkeerd. Tot slot, de seizoensgroente voor deze maand augustus. En wie kan het beter vertellen dan biodeler Bavo Verwimp van Bioboerderij De Keifelaar uit Noorderwijk. Dag Bavo, goeiemiddag. Dag Luc. Bavo, we hadden jou te gast in aflevering 102. En we weten uit ervaring dat jij een ervaren expert bent als het over biogroentegraat. Je hebt ons beloofd dat je elke maand de seizoensgroente even voor ons zou overlopen. Dus ik val meteen met de deur in huis. Welke groenten zijn deze maand augustus ideaal om plukvers te oogsten en lekker te eten? In augustus is dat eigenlijk wel een gemakkelijke vraag. Want ja, het is nu volop oogstmaand. We hebben vooral in augustus de heel lekkere vruchtgewassen. Die zijn nu aan de orde. We hebben niet alleen de klassiek courgettes in verschillende kleuren, maar ook de aubergine, de tomaten, kleine, grote, kersttomaatjes, in alle soorten en vormen. Dat is nu echt het seizoen daarvoor. En die zijn dus nu mega lekker, want die zijn geruipt aan de planten. Daarvan is er nu keuze. En het is eigenlijk ook echt een moment om die te eten, want het echte seizoen van die vruchtgewassen is korter dan we denken. Dus dat is nu volop genieten. Daarnaast is er op het veld echt wel een heel groot aanbod op dit moment. De erwtjes enzo, die hebben plaatsgemaakt nu voor de klassieke boontjes, de prinsessen, de boterboontjes enz. Dus dat is nu ook volop aan de orde. En daarnaast hebben we natuurlijk ook nog heel wat bladgewassen. We denken dan aan de klassieke sla, prijs, selder, groene selder, bleekselder. Die zijn er allemaal op dit moment volop en genoeg. Wat een beetje bijzonder is, is wel kervel, spinazie en dergelijke. Dat zijn bladgewassen die we normaal gezien niet voorzien voor deze periode. Omdat die tegen toch wel tegen de heel warme temperaturen van 30 graden en meer niet tegen kunnen. Maar dankzij de rare weersorgstandigheden hebben we die temperaturen in juni gehad. Ordinair Belgisch weer zou eigenlijk wel gelukt zijn. Maar die hebben we bijvoorbeeld nu niet gezaaid. Normaal gezien kan dat nu niet goed gaan. Dus dat is altijd een beetje zoeken. Dat is altijd de uitdaging op een boerderij. Om te zien, hoe passen we ons aan en hoe leren we een beetje leven met het nieuwe gegeven van de klimaatverandering. Samengevat, op dit moment is er dus echt een veelde aan groepen op het veld. De vruchtgewassen, bladgewassen, boontjes en dergelijke. Keuze genoeg dus. Bavo, dan ben ik zeer benieuwd welke seizoensgrunten er volgende maand in de kijker staan bij jou. In ieder geval bedankt voor deze maand en graag tot de volgende. Oké, graag gedaan. Dat was hem voor deze maand. Wij hopen nog meer informatie aan jullie te geven tijdens de zomermaanden. We hebben een aantal leuke afleveringen voor jullie klaar. Niet zo diepgaand, maar wel leuke zijsprongetjes. Dus blijf gezellig luisteren. Vind ons op hallo.betewetters.be Vind ons ook op Instagram en neem vooral een kijkje op onze gloednieuwe website, want daar kan je veel vinden. Sven, tot de volgende.