Toegewijd - heilige levensverhalen

Maximiliaan Kolbe is een Poolse priester. In zijn klooster vangt hij na de Duitse inval in 1939 drieduizend vluchtelingen op. Vanwege zijn openlijke kritiek op de Nazi’s voert de Gestapo hem naar Auschwitz. Maar zelfs daar zal hij een daad stellen van grote moed en naastenliefde...

Model: foto's van Maximiliaan Kolbe
Stem: Béni Csillag
Muziek: Arvo Pärt, Da Pacem Domine

What is Toegewijd - heilige levensverhalen?

Heiligen, ze lijken ze zo ver van ons af te staan in tijd en traditie, maar is dat wel zo?

Hoe zouden ze eruit gezien hebben en geklonken als ze vandaag geleefd hadden?
Maak kennis met 12 bekende en minder bekende heiligen uit de afgelopen 2000 jaar.
Met bekende en onbekende stemmen vertellen zij in deze audiotour hun levensverhaal. Ze laten toen en nu, ver en dichtbij, bekend en onbekend in elkaar versmelten. Ze zouden jou of je buur kunnen zijn. Hun boodschap is dan ook tijdloos.

Deze minipodcastserie hoort bij de expositie 'Toegewijd - heilige levensverhalen' in de Oud-Katholieke Ste. Gertrudiskathedraal in Utrecht. Hier zijn de tekeningen te zien die Mariska Teuben-van der Leest maakte van katholieke heiligen, waar hedendaagse mensen voor model stonden. De expositie is te zien vanaf 25 mei tot 14 september 2024.

utrecht.oudkatholiek.nl/toegewijd

Ik word geboren in Polen als Rajmund Kolbe. Als ik toetreed tot de Franciscanen neem ik de naam Maximiliaan aan.
Ik studeer filosofie en theologie in Rome, en word daarna priester. Ik zie daar hoe de Kerk worstelt met secularisatie. Ik besluit een genootschap op te richten, de Militia Immaculatæ, met later een eigen tijdschrift. Het is een geloofsoffensief, dat ook heel politiek geëngageerd is.
Terug in Polen doceer ik filosofie en kerkgeschiedenis aan het franciscaanse seminarie van Krakau. Hierna sticht ik bij Teresin een klooster, Niepokalanów: ‘stad van de onbevleke moeder van God’. Het klooster heeft zijn eigen radiostation en drukpers. Het maandelijkse tijdschrift heeft een oplage van 750.000 stuks!
Nadat ik een aantal jaar in Japan gewerkt heb, word ik kloosteroverste in Niepokalanów. Dat is inmiddels één van de grootste kloosters ter wereld.
Na de inval van de nazi’s in Polen bieden we met het klooster onderdak aan 3000 vooral joodse vluchtelingen.
We blijven journalistiek actief en we verspreiden via het klooster antinazistische boodschappen. Hierdoor worden 30 mannen gevangen genomen, waaronder ikzelf. Na 3 maanden word ik vrijgelaten. Maar ik geef niet op! Ik blijf doorgaan met het geven van felle kritiek op de nazi’s, via krantenartikelen en de radio.
Op 17 februari 1941 word ik opnieuw gevangen genomen door de Gestapo. Het is vreselijk, maar ik weet dat dit erbij hoort, als je echt je stem wilt laten horen. Ik word via Warschau naar Auschwitz gebracht.
Op een moment is er een vermoedelijke ontsnapping van een barakgenoot. Als afschrikking worden 10 mannen aangewezen die de hongerdood zullen moeten sterven. Een van hen, Franz heet hij, begint te roepen om genade. Hij heeft een vrouw en kinderen, hij wil niet dood! Ik besluit naar voren te stappen, en zeg dat ik een katholieke priester ben. Ik zeg: ‘ik wil sterven voor die man. Ik ben oud; hij heeft een vrouw en kinderen… ik heb niemand.’
De SS-commandant gaat akkoord en op 31 juli worden we in een ‘ziekenbarak’ gezet, zonder eten en drinken. Ik probeer steeds om de anderen moed in te spreken, en zing en bid met hen, om licht te vinden in dit ondraaglijke leed. Twee weken later zijn drie van hen en ik, nog min of meer, in leven. We worden omgebracht met een dodelijke injectie.

Franz overleefde de oorlog. Hij zag het als zijn plicht, om zolang hij adem in zijn longen had, te vertellen over jouw heroïsche daad van liefde.
Maximiliaan, je bent de beschermheilige voor journalistiek en telefonie geworden. Je bent de eerste heilige in deze serie die leefde in de tijd van fotografie. Daarom is je portret gebaseerd op foto’s. Béni Csillag gaf jou zijn stem.