Op Het Kruispunt

Deze keer zitten we met drie achter de microfoon. Met Tess en Fae hebben we het over neurodivergentie in de TikTok-generatie.

Elk brein is uniek. Er is een enorme diversiteit binnen onze neurologische ontwikkeling. Neurodivergentie betekent dat iemands hersenen anders functioneren dan wat als normaal wordt beschouwd. Ze hebben unieke manieren van denken en informatie verwerken. Fae en Tess, beiden non-binair, delen hun perspectief over hoe neurodivergentie hun leven beïnvloedt in de moderne maatschappij.

––––––
In onze podcast ‘Op Het Kruispunt’ hoor je verhalen van LGBTI+ mensen met een handicap, en de vaak onverwachte raakvlakken daartussen. 5 unieke portretten van mooie mensen met geweldig boeiende verhalen. Beluister ook de afleveringen met Xavier, Josefien, Roel, en Marleen op www.cavaria.be/kruispunt. Deel deze podcast met je vrienden en familie, of op de sociale media. Je vindt çavaria op Instagram, TikTok, Facebook of Twitter.

Een productie van Playbird, in opdracht van çavaria, gerealiseerd binnen het project ‘Op het kruispunt: voor LGBTI+ personen met een handicap’. Dit project werd gerealiseerd met de steun van het Fonds De Warmste Week, beheerd door de Koning Boudewijnstichting.

What is Op Het Kruispunt?

In Op Het Kruispunt hoor je verhalen van LGBTI+ mensen en de vaak onverwachte raakvlakken met een ander aspect van wie ze zijn. Unieke portretten van mooie mensen met geweldig boeiende verhalen. In het eerst seizoen zoomden we in op mensen met een handicap. Het tweede seizoen (lancering oktober 2024) laat mensen vertellen over hun ervaring met armoede.
Een productie van Playbird, in opdracht van çavaria, en met de steun van het Fonds De Warmste Week.

00:00:03 - 00:00:10
Mei (interviewer): Het is een drukkend warme zomerdag wanneer ik uit een ronkende dieseltrein stap. Op het perron staan Fae en Tess mij op te wachten.

00:00:19 - 00:00:27
Fae: We zijn heel blij dat ons huis een vier-vijftal graden koeler is dan hier.

00:00:27 - 00:00:44
Mei (interviewer): En hier, dat is in Eine, een deelgemeente van Oudenaarde. Niet alleen een regenboogmat voor de deur, maar ook op andere vlakken gaat het er bijzonder kleurrijk aan toe ten huize Fae en Tess

00:00:45 - 00:00:46
Tess: Ik ben Tess

00:00:46 - 00:00:46
Fae: En ik ben Fae

00:00:46 - 00:00:53
Mei (interviewer): Jullie zitten hier voor mij en jullie zijn wel zeer opvallend, hè, mag ik dat zo zeggen?

00:00:54 - 00:00:56
Fae: Ik weet het niet (lacht)

00:00:56 - 00:01:01
Mei (interviewer): Ik zie, ik zie regenbooghaar, ik zie volledig groen haar.

00:01:02 - 00:01:11
Tess: Ja, voor... Ik heb dat een beetje opgepikt na u. Fae kleurt hun haar al...

00:01:11 - 00:02:05
Fae: Ik denk, 2017 was de eerste keer dat ik het volledig heb afgedaan met de tondeuse en sindsdien ben ik ook, ja,... Al mijn haarkleuren fluctueren. Gaande van fiftyfifty met dan groene ondergrond en paarse hartjes aan de ene kant, en nu een regenboogvlag. Het zijn al een keer bloemetjes geweest voor onze verlovingsshoot, dan had ik echt een bloemenkroon. Voor mij is dat een, een deel van mijn identiteit en een manier om een beetje zelfliefde uit te lokken en te zoeken, net zoals dat mijn tattoos en mijn piercings dat zijn. Nu, dat geeft mij gewoon een goed gevoel. Het leven is zo al saai genoeg zeg ik altijd. Ik zou niet meer zonder kunnen.

00:02:09 - 00:03:04
Mei (interviewer): Dit is Op Het Kruispunt een podcast over LGBTI+ mensen met een handicap en de vaak onverwachte raakvlakken daartussen, maar nog veel meer een podcast over mooie mensen met interessante verhalen. En deze keer zitten we met drie achter de microfoon. Met Fae en Tess heb ik het over neurodivergentie in de TikTok generatie. Elk brein is uniek. Er is een enorme diversiteit binnen onze neurologische ontwikkeling. Mensen met een statistisch normale hersenontwikkeling noemen we neurotypisch. Mensen die in min of meerdere mate afwijken van dat gemiddelde noemen we neurodivergent dat is een soort paraplu woord waar je begrippen onder kan plaatsen, zoals ADHD, autisme, dyslexie, hoogbegaafdheid en nog veel meer. Fae en Tess leven allebei ergens onder die paraplu. En op een dag als vandaag uit zich dat bijvoorbeeld zo...

00:03:05 - 00:03:18
Fae: Dat is hoogsensitiviteit. Dat heb ik enorm aan alles, aan temperatuur, aan geluid, aan... Smaak zit daar ook tussen, maar bij mij de grootste zijn temperatuur en geluid.

00:03:18 - 00:03:20
Mei (interviewer): Ja, alles komt harder binnen.

00:03:21 - 00:03:28
Fae: Ja, ja. Ik kan ook zo verschieten van, van plotse geluiden. Dat heb ik echt al heel mijn leven.

00:03:28 - 00:03:33
Mei (interviewer): En is dat iets dat je wist, of was dat nieuw voor jou, dat ze zeiden van: "Dat ligt, dat is daaraan gelinkt?"

00:03:34 - 00:03:40
Fae: Ik heb ontdekt via TikTok filmpjes van: Ah, oké, dat komt daar van.

00:03:41 - 00:03:59
Tess: Temperatuurregulatie is echt... Voor mij is dat nog... Voor mij valt dat ook enorm op. En ook, ja, nu slapen is heel moeilijk. Dus dat is ventilator aan en een natte handdoek op mij effectief ook, tot dat ik genoeg afgekoeld ben en dan kan ik slapen. Anders lukt dat niet. Dat is effectief wel gekend, ook met autisme.

00:03:59 - 00:04:09
Mei (interviewer): Ja, maar dat is niet iets dat jullie van, van een arts of zo hebben gehoord. Jullie hebben dat ontdekt door TikTok, door sociale media in het algemeen dan?

00:04:10 - 00:04:17
Fae: Ja, sociale media, meer bepaald in Corona, zoals heel veel van onze generatie.

00:04:18 - 00:04:47
Tess: Ja, veel zelfkennis bijgedaan eigenlijk. Ik had al de diagnose daarvoor, maar voor mij was het effectief heel veel bijgeleerd van aspecten, wat ik daarvoor gewoon dacht van "oké, dat ligt gewoon aan mijzelf", dat dan nu toch toegekend is aan neurodivers zijn, dus ja. Maar dat algoritme leert je op den duur zodanig kennen dat je heel veel video's ziet over neurodiversiteit, mensen met autisme, mensen met ADHD, dat ik gewoon heel veel bijgeleerd heb op die manier. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Instagram of Facebook, heb je dat een stuk minder.

00:04:47 - 00:04:52
Mei (interviewer): En, en initieel, je bent begonnen met TikTok. Ben je specifiek op zoek gegaan naar die dingen?

00:04:52 - 00:05:15
Tess: Nee, nee, dat was echt... Ik doe ook, allee, ik was wel geïnteresseerd in cosplay enzo, dus ik was eigenlijk met dat initieel doel naar TikTok gegaan, maar ik denk ook ja ge raakt dan... Ik had wel mijn diagnose, dus ik wist wel van, ik heb autisme, misschien komt ge dan een keer iets tegen, en dan krijg je meer content daarover, en op den duur, ja, krijgt ge daar héél veel content over.

00:05:15 - 00:05:28
Fae: Twee weken heeft het geduurd. Ik had twee weken TikTok gedownload en ik was neurodivers, ik was queer, en non-binair (lacht)

00:05:28 - 00:05:30
Mei (interviewer): En dat was een bevestiging voor jou, of een ontdekking?

00:05:30 - 00:05:34
Fae: Bevestiging meer, ja...

00:05:34 - 00:05:35
Mei (interviewer): Positief, negatief?

00:05:35 - 00:05:49
Fae: Ja, het is positief, maar ook, dat, dat algoritme is eng. Hoe, hoe snel en hoe accuraat dat dat is. Ja, dat is eng vooral.

00:05:51 - 00:06:12
Tess: Een beetje bevestiging, zowel in de positieve zin, maar waarschijnlijk ook een beetje shockerend op dat moment, want ja, voor u was dat nieuw. Voor mij, alles van, van LGBTQ was eigenlijk ook vrij nieuw. Soms denk ik van: TikTok heeft mij een beetje gay gemaakt. Het zat er wel al in, maar gewoon zo, die, die herbevestiging was wel... Gayer (lacht)

00:06:12 - 00:06:18
Mei (interviewer): En jullie kenden elkaar toen nog niet...?

00:06:18 - 00:06:47
Tess: Wij zijn beginnen daten ongeveer een half jaar in Corona, in oktober eigenlijk van 2020. Nadat zo de eerste lockdown opgeheven werd, hebben wij elkaar leren kennen en dan eigenlijk eind oktober was dat opnieuw lockdown. Dus hebben we gewoon besloten om elkaars, hoe noemt dat ook weer, knuffel-, knuffelcontact te zijn. En ja, zo zijn we eigenlijk samen gebleven.

00:06:47 - 00:06:51
Mei (interviewer): Het is meteen dan wel in een stroomversnelling gekomen dan, door de omstandigheden.

00:06:53 - 00:07:02
Tess: Ja, het is wel goed verlopen. Ja, kijk, en een jaar nadien, nee, een jaarenhalf nadien hebben we een huis gekocht en nu wonen we hier een jaar samen, dus ja.

00:07:13 - 00:07:24
Mei (interviewer): We gaan misschien een keer efkes terug naar jou, Tess. Je sprak over het feit van "ja, ik had mijn diagnose van autisme al." Hoe is dat bij jou gegaan? Hoe ben jij opgegroeid?

00:07:24 - 00:10:01
Tess: Ja, als kind heb ik eigenlijk nooit echt heel veel effect ervaren, behalve zowat cliché zaken zoals wel wat pestgedrag. Eén van de opvallende dingen, dat ik een beetje jammer vond dat dat nooit verder onderzocht geweest is; ik liep op mijn tenen, wat echt typisch is voor personen met autisme, maar ik heb dat over laatst een keer met mijn ma besproken en die zei ook van "De dokter...", ze is dan met mij naar een dokter geweest en dokter had direct gereageerd van "allé, je gaat toch ook niet denken dat ze autisme heeft." Dus op dat moment had er misschien wel een belletje moeten rinkelen, maar op zich is dat nooit echt naar voor gekomen. Ik heb ook een heel speciale jeugd gehad. Mijn vader was een stuk ouder dan mijn moeder, dus ik, hij was 60 toen ik geboren ben. Met als nadeel ook dat mijn papa toen dat ik ongeveer elf, twaalf was, diagnose gehad heeft van Alzheimer. En hij is tot, allé, hij heeft altijd bij ons gewoond ook, ondanks zijn diagnose. Dus ik heb een groot deel van mijn tienerjaren gespendeerd met helpen zorgen voor mijn papa en hij is ook op zijn, toen dat ik achttien was overleden. Dus een beetje een speciale jeugd, waardoor ik ook heel snel volwassen moest worden. En ik denk dat daardoor dat mijn autisme ook altijd zwaar onder de radar gebleven is, omdat het snel volwassen zijn is vaak ook wel een aspect ervan, maar bij mij viel dat niet op, want ze weten dat allemaal aan mijn moeilijke achtergrond. Hetgeen dat ik meeste heb afgezien was ook op mijn vijftien, zestien, voornamelijk omdat ik dan echt ook ben beginnen merken van: er is iets MIS met mij. Ik ben niet gelijk de gewone mensen in mijn omgeving. Zeker na kampen en dergelijke had ik altijd het gevoel dat ik op het einde van het kamp echt alleen achterbleef. Dus iedereen maakte vriendjes en zo ik in het begin ook altijd, maar tegen het einde, dat mensen mij beter begonnen leren kennen, lieten ze mij vaak staan. En ik die niet weet waarom, wat dat ik misgegaan heb, dat anders-gevoel zijn. Dat was een hele moeilijke. Zelfs eigenlijk in de hoge school. Ik heb verpleegkunde gestudeerd en het is eigenlijk ook in die opleiding verpleegkunde dat ik dan uiteindelijk mijn diagnose gekregen heb. Ik was eigenlijk stage aan het doen in de psychiatrie, want ze verplichtten om verschillende stages te doen in verschillende domeinen toen. En het is daar dat mijn mentor zei van: misschien moet je je ook een keer laten testen.

00:10:03 - 00:10:04
Mei (interviewer): Zo efkes terloops zo.

00:10:04 - 00:10:55
Tess: Dat was, dat was, kwam iets harder toe dan, dan dat ik gehoopt had, zeker ook omdat... Ik kreeg, kreeg ik ook op die stages te horen van: ge komt heel arrogant, hautain over, ondanks dat ik van binnen echt gewoon compleet onzeker was. Dus echt stressen en bang om om iets verkeerd te doen. Dus ja, dat is heel raar als je dan arrogant genoemd wordt. Ik denk dat dat voornamelijk komt bij mij, omdat ik altijd dat die bevestiging wou zoeken van "Ben ik juist, heb ik gelijk, is mijn gedachtegang correct?" maar door dat vaak te zeggen of vaak naar boven te brengen van "Het is dat, dat we kunnen doen" of dergelijke, dat dat overkomt alsof dat ik de les spel, omdat mijn communicatie dan niet 100% zat. En ik was 21, denk dat dat in 2017 was, dat ik dan uiteindelijk tot mijn diagnose ben gekomen.

00:10:56 - 00:11:06
Mei (interviewer): Als je begin de 20 jaar bent en je bent dan aan het studeren, je gaat uiteindelijk op de werkvloer staan, en plots krijg je dat te horen. Wat doet dat met u?

00:11:06 - 00:12:09
Tess: Dat was een hele moeilijke. Ik denk dat het langs de ene kant wel een... aangenaam was om eindelijk te bevestigen na al die jaren van: "oké, er is wel degelijk iets MIS met mij", of "het ligt wel degelijk aan iets." Ik ben dan ook beginnen werken in een operatiekwartier, Maria Middelares, maar ik vond dat... Ik heb dat een jaar gedaan, heel leuke ervaring, heel veel opgedaan, maar daar ben ik ook tot de conclusie gekomen dat alles wat dat te maken heeft met heel veel dingen tegelijk moeten onthouden en zo, dat dat niet gaat voor mij. Dus daar ben ik ook echt op een muur gebotst van: oké, er zijn beperkingen aan wat ge kunt. Ik denk dat dat de eerste keer was in mijn leven dat ik effectief zoiets had van "oké, dit is niet mogelijk voor mij", dus dan ben ik op zoek gegaan naar iets anders, nog een tussenjob gedaan en dan ja, nu in het Helan ziekenfonds terechtgekomen, in een job waar dat ik eigenlijk wel echt me op mijn plaats voel, en dat ik ook merk dat ze echt hun best doen om mij met mijn autisme goed te kunnen laten werken.

00:12:09 - 00:12:14
Mei (interviewer): Oké, dus uiteindelijk wel op je pootjes terechtgekomen, iets gevonden dat u ligt.

00:12:14 - 00:12:59
Tess: Ja, ja, want het is inderdaad een beetje een zoektocht geweest. Nu ook een beetje een burnout gehad, eigenlijk. Ik begin volgende week terug met werken. Ja, omdat je ook wel merkt van: onze grens ligt niet even ver als bij andere personen. Wij moeten echt wel rekening houden met veel meer zaken, zowel in het dagelijks leven als in het werkveld, dan anderen. Wat ik ook vaak hoor; er is maar 10 procent van de personen met autisme die echt fulltime kan werken. Prikkelingen en input en zo, ja, maakt ons veel moeër. Ik ben ook aan het einde van de dag vaak heel kapot als ik gewerkt heb, wat dat dan resulteert in het huishouden veel moeilijker hebben, en zo. Dat is, dat is een zware vaak.

00:13:10 - 00:13:20
Mei (interviewer): Jij had je diagnose van autisme, maar jij Fae, jij hebt je ook laten testen hè. Hoe is dat bij jou gegaan?

00:13:20 - 00:14:40
Fae: Wacht ze, efkes mijn gedachten op een rijtje... Ja, ik had dan beseft van oké, ik misschien wel een keer wat verder kijken. Dat was na de TikTok filmpjes. Ik kwam ik meer en meer tot besef van: ik herken mij een beetje te veel in al die zaken en ik was toen ook een paar keer op date geweest met iemand die ook zich ondertussen heeft gediagnostiseerd of laten diagnostiseren, en die persoon heeft mij doorverwezen naar een psychiater in Gent. En hij heeft dan een vragenlijst afgenomen en "grote indicaties van ADHD" staat er dan zo op, en hij heeft mij doorverwezen naar een diagnostisch centrum. En ja, eerst ADHD laten testen en daarna toch ook verder gekeken voor autisme. Ja, eigenlijk had ik al verwacht dat ik geen diagnose ging krijgen, omdat de DSM en de diagnostische criteria zijn niet gebaseerd op vrouwen of niet-mannen, met autisme of ADHD.

00:14:41 - 00:15:00
Mei (interviewer): De DSM, dat is een classificatiesysteem voor psychische aandoeningen. Het is zowat de bijbel voor de psychiatrische diagnostiek, maar die blijft zeker niet zonder kritiek. Zo is homoseksualiteit lange tijd een DSM-diagnose geweest en worden veel aandoeningen voornamelijk vanuit mannelijk perspectief besproken.

00:15:00 - 00:15:37
Fae: Dus ik had toen zo al iets van: ja, de kans dat er hier iets gaat uit komen, met mijn volledig gemaskeerde jeugd, mijn weinig jeugdherinneringen, ik ben ook een een, een kind van scheidingen, dus ook heel snel volwassen moeten worden,... Had ik zoiets van: Ja, oké, als ik het niet heb, so be it, maar ik lag er overal net onder. Dus je moet zeven punten hebben voor autisme diagnose te krijgen. Ik had er zes.

00:15:37 - 00:15:54
Mei (interviewer): Jij lag net onder die grens. En je zegt: ik had, ik had het niet verwacht, omdat die DSM daar niet is op ingesteld. Kan je dat wat meer duiden? Waar dan dat verschil dan ligt voor jou, of is dat iets dat we aan een dokter moeten vragen?

00:15:54 - 00:17:32
Fae: Ik weet niet of dat ik daar de beste persoon voor ben om daar iets van te zeggen, maar de research dat ik heb gedaan, komt allemaal op hetzelfde neer. En dat is gewoon dat er veel te weinig onderzoek is gebeurd al, naar meisjes en zelfs gewoon naar volwassenen met neurodiversiteit. Dus ja, we kunnen het ook gewoon niet verwachten dat de diagnostische criteria daarop al afgestemd zijn. Het, het feit is ook dat ADHD in vrouwen manifesteert zich vaak later in het leven. En de vragenlijst voor de ADHD-test die ik heb gekregen was: hoe was dat in uw jeugd? En hoe is dat nu? En als ge niks van indicatoren hebt in uw jeugd, dan kunt ge geen diagnose krijgen, want ge hebt het niet al voor heel uw leven. Ja, 1) ik heb weinig tot geen herinneringen aan mijn jeugd. En de herinneringen die ik heb, weet ik dat ik toen enorm aan het maskeren was, omdat ik zo weinig mogelijk last wou zijn voor mijn ouders, omdat die door een, een vrij zware scheiding aan het gaan waren. Dus ik dacht van, ik zal gewoon mijn kop naar beneden doen, ik doe mijn schoolwerk en ik ga zo weinig mogelijk last zijn tot iedereen. En ja, wat dan mijn ma nu ook zegt van "oh, maar bij u hadden wij geen last en je deed alles op uw eentje en ge studeerde gij op uw eentje. Ik moest u nooit opvragen", want ik had dat ook niet graag.

00:17:33 - 00:17:39
Mei (interviewer): Terwijl het gangbare idee van mensen met ADHD wel de lastpakken zijn op school en thuis.

00:17:39 - 00:18:21
Fae: Dat, dat is ook iets wat ik ben gaan beseffen, is de criteria of de symptomen van ADHD en autisme zijn vaak vanuit het standpunt van de outsiders, van de mensen die met mij "moeten omgaan" - tussen aanhalingstekens. Dus ja, als gij gene last zijt voor uw omgeving, dan kunt gij toch geen autisme hebben of dan kunt gij toch geen ADHD hebben. De, de constante opmerkingen van: "Gij ADHD? Allee, ge zijt gij zo rustig!" Ja, dat is enorm frustrerend, maar ja, ondertussen hebben we ons daar een beetje bij neergelegd, denk ik.

00:18:21 - 00:18:28
Mei (interviewer): Want die, die veruiterlijking van ADHD, of neurodivergentie in het algemeen, is voor iedereen helemaal anders.

00:18:28 - 00:19:34
Tess: Ja, we spreken ook enorm over een spectrum. Gelukkig zijn ze daar wel wat aan het van afstappen, dat autisme één beeld is. Er wordt wel echt gemeten op verschillende aspecten, van sociaal tot hypersensitiviteit tot ook dwangbewegingen moeten maken en dergelijke. Dus ze kijken echt wel naar heel veel aspecten ervan. Maar inderdaad, iedereen is anders. Voor mij is het soms het sociale heel moeilijk. Ondanks dat ik heel taalvaardig ben, heb ik het soms heel moeilijk om gezichtsuitdrukkingen te interpreteren. Ik heb het ook heel, heel moeilijk met bijvoorbeeld niet zozeer empathie, want ik voel wel echt de emoties van andere personen aan, maar de manier om dat dan uit te gaan drukken op een correcte manier is vaak heel moeilijk voor mij, dus ik blijf eerder heel stil in zulke gevallen. Dus ja, iedereen is heel anders. Vandaar dat we spreken over een spectrum. Op het moment dat ik nog gediagnostiseerd ben, was dat effectief nog van "Kijk, als je de lijn hebt van licht autisme naar zwaar autisme, val je toch nog wat in het begin" (lacht) Gelukkig is dat nu echt er wel wat aan het uitgroeien.

00:19:35 - 00:19:42
Fae: Ja, je hebt geen licht autisme en zwaar autisme, je hebt gewoon autisme en that's it.

00:19:42 - 00:19:47
Mei (interviewer): En het feit dat dat zich bij iedereen op een andere manier uit. Hoe werkt dat tussen jullie?

00:19:47 - 00:21:22
Tess: Ik denk dat wij heel veel geluk hebben, dat wij elkaar heel goed aanvullen. We hebben allebei wel onze moeilijke momenten zeker, bijvoorbeeld, we zijn overlaatst naar een concert gegaan en ik was nadien volledig overprikkeld, terwijl Fae was heel rustig op dat moment. Dus Fae heeft mij toen ondersteund, maar het omgekeerde gebeurt soms ook, dat Fae volledig overprikkeld is en dat ik op dat moment dan, ja, de steunpilaar ben. Dus wij wisselen elkaar heel goed af, ook in het huishouden en dergelijke. Er is heel veel tolerantie naar elkaar toe, euhm, bijvoorbeeld executieve disfunctie is bijvoorbeeld ook een iets waar dat we heel hard mee kampen. De, de moeilijkheid om soms taken uit te voeren, omdat ze heel overweldigend zijn. In vorige relaties en zo was daar soms geen begrip voor, wat het ook heel vaak erger maakt. Ook gewoon thuis, bij de ouders, soms is dat niet altijd even gemakkelijk, krijg je de stempel van lui zijn, terwijl dat je inwendig echt heel tijd aan het zeggen ben van: "ik moet het doen, ik moet het doen, ik moet het doen." Maar het lukt gewoon niet. En omdat wij er allebei last van hebben, hebben wij heel veel begrip. Dus wij maken ook geen geen beloftes van: "Ja, ik ga de afwas vandaag doen." Als ik dat zeg, dan gaat Fae ook zeggen "Maar als het niet lukt, is dat oké." En het, het feit voor mij dat die druk weggevallen is, dat er niemand in mijn omgeving echt zo nog die verplichting oplegt van ge moet dat doen, maakt ervan dat ik ook heel rustig ben en zelfs makkelijker taken kan uitvoeren.

00:21:22 - 00:21:33
Fae: De schaamte is weg hé errond. Het is denk ik, nog geen enkele keer geweest dat we allebei tegelijkertijd, op hetzelfde moment in overload waren.

00:21:33 - 00:21:36
Mei (interviewer): Eventjes hout vasthouden! (lacht)

00:21:36 - 00:21:56
Tess: En dan nog, dan huilen we allebei gewoon in de zetel. (lacht) Ik denk dat we daar elkaar heel goed aanvullen ook, het is niet omdat we allebei neurodivers zijn, dat het werkt. Het is echt gewoon ook hoe dat wij in onze neurodiversiteit als persoon functioneren, dat we elkaar goed aanvullen.

00:21:57 - 00:22:06
Mei (interviewer): Maar het feit dat jullie alle twee te kampen hebben met die neurodiversiteit zorgt er wel voor dat als het bij de ander wat moeilijker gaat, dat je er makkelijker begrip voor kan opbrengen?

00:22:07 - 00:22:20
Tess: Ja, absoluut, ja. Ik merk dat ook in andere relaties. Daar was er, ja, vaak krijg je dan ook soms de opmerking van: "Ja, ge moet het daar niet altijd opsteken." Bij ons gaat dat nooit het geval zijn, want we snappen ook hoe dat is voor de andere persoon.

00:22:34 - 00:22:40
Mei (interviewer): Je zei daarnet dat je eigenlijk uit een burnout komt? Is dat voor een deel te wijten aan je autisme?

00:22:41 - 00:23:46
Tess: Ja, ik denk zelfs dat dat de grootste reden is. Ik zie het echt als al jaren over mijn grens gaan. Ik heb ook altijd fullime gewerkt en op den duur is dat te veel. Want ja, het werk op zich is nooit echt te veel geweest, en ik deed dat ook graag, ik doe het nog altijd graag. Ik ben blij dat ik terug mag beginnen, nu dat ik terug meer gebalanceerd ben, en ik heb een auti coach die met mij heeft samengezeten, gekeken hoe dat we dingen kunnen aanpakken. Ik heb ook een vertrouwenspersoon gekregen bij wie dat ik terecht kan als er iets zou zijn. Dus wij hebben echt wel de werkomgeving nu aangepast. En ook in het dagelijks leven gaan we daar rekening mee houden dat we echt het rustiger aan moeten doen. Tijdens COVID had je niks van activiteiten en we hebben allebei gemerkt dat wij dat niet meer kunnen. En ja, na COVID is dat toch terug opgepikt en begon dat toch terug drukker te worden, en dan zeiden we van: oei, dat gaat hier niet meer. Dus wij moeten ook onze sociale activiteiten gaan aanpassen nu.

00:23:47 - 00:24:40
Fae: Ja, met heel het Corona gebeuren en de lockdown en, en alle aanpassingen, daaruit pas blijkt hoe ableist dat onze maatschappij in elkaar zit. Want voor een globale pandemie kunnen ze plots thuiswerk voorzien en zorgen ze voor mondmaskers dat ge moet dragen en al die andere aanpassingen die ervoor gezorgd hebben dat er nu geen Corona meer is, of minder. En alles is terug naar normaal en iedereen met chronische ziekten, iedereen met neurodiversiteit die moet zijn plan maar trekken. En dat is enorm tragisch eigenlijk, maar je ziet dat alleen maar als je daar zelf in zit.

00:24:42 - 00:24:51
Mei (interviewer): Hoor ik dan nu dat de dingen die gebeurd zijn tijdens Corona of de maatregelen die dan getroffen zijn, voor een deel tegemoet komen aan de behoeftes die jullie hebben?

00:24:51 - 00:25:23
Fae: Heel eerlijk, de eerste drie maand lockdown, was de beste tijd van mijn leven, echt waar. Het het aspect van, van veel mensen die ziek waren en, en dat blijft vreselijk, hè! Voor mij persoonlijk, ja, ge ge mocht niks doen, zalig, want dan moest ik ook niks doen! Ik woonde natuurlijk ook nog thuis, dus financieel had ik wel minder of geen zorgen. Naar mijn gevoel ben ik enorm verwend geweest toen.

00:25:23 - 00:25:28
Mei (interviewer): Door het feit dat die go-go-go van de maatschappij, dat er eens gedempt werd, zo?

00:25:28 - 00:26:14
Fae: Ja. En ja, geen sociale verplichtingen meer. Je moest niet naar feestjes gaan of naar familie gaan, want je mocht niet. Pas daarna is het besef gekomen van "Pffff, de maatschappij is niet gemaakt voor mij." Nee, ik merk dat veel mensen gewoon terug naar vroeger zijn gegaan. En als je dan nu als persoon met beperking tegemoetkomingen vraagt, dat je vaak zoiets krijgt van "Alé, wat vraag jij nu?", terwijl dat twee, drie jaar geleden wel vanzelfsprekend was, onder een pandemie.

00:26:14 - 00:26:53
Tess: Ja, ja, het is dus heel sterk gekend, ook met een een strong sense of justice, rechtvaardigheidsgevoel, met als gevolg dat we heel graag meedoen ook aan Podcasts zoals deze, fotoshoots om echt ook zowel het queer zijn wat meer in de kijker te stellen, als het autisme, want net zoals dat er heel weinig kennis is, rond autisme merk ik, wij zijn allebei non-binair, dat daar ook heel weinig respect nog voor is in de algemene maatschappij. Mensen zien dat altijd, heel zwaar bij de gemiddelde Vlaming toch, als iets vreemd. Dus we proberen er ook wel wat naar te streven om dat meer bekend te maken.

00:26:54 - 00:27:16
Fae: Meer de, de virtuele piketten... (lacht) Ook omdat de, de effectieve protesten zijn niet altijd -en zelfs nooit- neurodivers-vriendelijk omdat: te luid, veel volk, vaak te warm,... Dus ja, ik wil daar altijd heel graag naartoe, maar dan proberen we zo'n dingen te doen.

00:27:22 - 00:27:46
Mei (interviewer): Opgroeien hè. Als je zo geboren zijt als als jong meisje, ge wordt altijd maar meer vrouwelijk, ook in, in hoe je lichaam zich ontwikkelt. Is dat iets waar dat je naar keek en zoiets had van "Phoe, hier voel ik mij niet zo goed bij"? Of hoe is dat geëvolueerd naar je non-binariteit nu?

00:27:46 - 00:29:25
Tess: Ik heb altijd wel heel zware body dysmorphia gehad, dus mij niet echt thuisvoelen in mijn lichaam. Ik ben ook altijd zwaarder geweest. Alles is een beetje in een stroomversnelling gekomen toen dat ik 25 was, waarbij dat ook zowel effectief de stap gezet van: ik wil geen mannen meer daten, geen cis mannen meer. En nadien is die non-binariteit er ook wel bijgekomen. Ik ben toen pas echt gaan beginnen zoeken naar een eigen identiteit, toen ook mijn haar afgedaan -ik had heel mijn leven bijna haar tot op mijn rug- en ook met cosplay begonnen. Wat grappig was, want ik cosplayde graag als mannen en gewoon met de make-up en mijzelf te zien op die manier was dat zo plotseling zo van "Kijk, ik voel mij daar toch beter, comfortabel bij", wat voor mij ook echt wel zo een, ja, awakening was van "misschien ben ik trans, misschien zit er toch iets meer achter." Maar als tiener zelf ben ik er nooit echt mee bezig geweest. Ik identificeer nu als panseksueel, maar toen had ik al zoiets van: "ik kan ook op vrouwen vallen." Maar omdat de maatschappij zodanig beperkt dat daar naar voor komt, ja, blijft je dan toch altijd eerst aan die mannen vasthangen. Maar ik heb wel, sinds sinds jonge leeftijd zei ik al tegen mijn ma ook van: het zou kunnen dat ik ook met een vriendin naar huis kom, bijvoorbeeld, dus ja... Dat wel, ik wist het wel altijd, ik ben ook nooit echt uit de kast moeten komen. Maar ja, dat kwam gewoon niet naar buiten, omdat dat in de maatschappij gewoon niet de norm was.

00:29:25 - 00:30:05
Fae: Maar ja, ook in in mijn jeugdjaren, tienerjaren daar was gewoon bijna geen taal voor, of toch niet in mijn omgeving. Ik kende één homo man, dat was mijn ex in het eerste middelbaar. En ik kende 1 lesbische vrouw, mijn nicht. Dat was het. Dus ja. En het is pas toen dat ik ook 25, 26 was, dat ge op die termen begint te stuiten, dan tiktok en sociale media, en dat ge dat dan begint te researchen en denkt van "oh, zo voel ik me, ja."

00:30:05 - 00:30:12
Mei (interviewer): Ergens hebben jullie op die sociale media de representatie gevonden die je in je jeugd hebt gemist.

00:30:12 - 00:30:47
Fae: Eigenlijk wel, en dat is ook iets dat ik nu probeer te zijn, de representatie voor de kinderen, nu, en de jeugd, nu, die ik heb gemist. Wat dat melig klinkt, het is ook zo, maar dat is gewoon een feit. Ik zeg vaak van: ik kleed me op de manier waarop dat mij kleed voor alle kinderen die naar mij kijken en die dan zo aan de mouw van hun mama trekken: "Mama, mama, die heeft gekleurd haar!", daarvoor doe ik het. Ja, dat maakt mijn dag.

00:30:49 - 00:30:57
Mei (interviewer): En nu identificeren jullie zich beide als non-binair. Wat houdt dat voor jullie in?

00:30:59 - 00:32:36
Tess: Het is echt gewoon het niks aantrekken van wat dat de norm is van: "Oké, wat is nu een vrouw? Wat is nu een man?", en daar echt zo wat proberen van los te komen. Ik ben een persoon, ik ben mijzelf, maar ik identificeer mij niet als beide. Ik voel mij ook echt geen vrouw, ondanks dat ik als vrouw geboren ben. Ik doe soms wel een keer make up, maar dan is dat meer, dan is dat meer, zoals kunstzinnig of om artistiek te zijn. Of om mij artistiek uit te drukken, eerder dan dat dat is bijvoorbeeld omdat ik, ja echt gewoon make up wil dragen als vrouw. De, de sociale druk van de maatschappij om u als het één of het ander te gedragen, dat is, dat laat ik aan mij voorbijgaan. En ik denk dat dat ook wel echt gekoppeld is aan het autisme, omdat daar ook de sociale norm aan voorbijgaat vaak. En ja, daar komt ook wel nog een keer bij, zoals ik zei, dat ik wel last heb ook van, van body dysmorphia, dat voor mij ook. Ik kleed mij wel graag in hemden en op meer mannelijke stijl, maar voor mij zitten mijn borsten daarvoor in de weg. Vanwege problemen met mijn maag kan ik ook geen binders dragen. Dus op dat vlak is dat ook wel heel moeilijk om mijzelf uit te drukken en kleren te vinden dat ik echt comfortabel in ben, en dat ik zeg van: kijk, ik zie er goed uit en ik ben blij! Ja, dat is wel een zoektocht geweest en nog steeds, ja. Ik hoop dat ik op termijn ook bij een plastische chirurg terecht kan om om de borsten te laten verwijderen, maar momenteel zit dat dat nog niet in. Helaas.

00:32:36 - 00:32:38
Mei (interviewer): Dat is voor jou de volgende stap.

00:32:39 - 00:32:48
Tess: Ja, ik ben ook aangemeld bij het gender team, dus ik hoop daar binnenkort of wel op te starten of wel op eige houtje, afhankelijk van hoe dat verloopt.

00:32:48 - 00:32:52
Mei (interviewer): En bij jou, Fae?

00:32:52 - 00:34:01
Fae: Bij mij is dat gewoon ook, ja, de middelvinger naar de maatschappij toe. Daar komt het eigenlijk op neer. De obsessie met gendernormen vind ik ronduit belachelijk. Ik vind dat allemaal nutteloze dingen om energie in te steken. Ik ben gewoon mijzelf: de ene dag zie ik eruit gelijk een veertigjarige vader, in mijn korte broek met mijn hemd, en een andere dag zie ik eruit gelijk een vijfjarig kind met mijn bloemige salopet en mijn gekleurd haar. Ja, ik kom elke dag een beetje uit de kast en ik doe mijn kast open en ik zie hoe dat het eruit komt. (lacht) Ja. Ik, ik ben ik. De volgende stap voor mij is ook hopelijk borsten laten verwijderen en eventueel ook starten met testosteron, de lagere dosis, omdat voor mij ook mijn stem één van de aspecten is waarover ik dat ik mij niet al te goed voel. Dus dees herbeluisteren zal waarschijnlijk een hel worden.

00:34:01 - 00:34:05
Mei (interviewer): En dat is omdat je vindt dat je te vrouwelijk klinkt?

00:34:05 - 00:34:41
Fae: Ja, vanaf dat ik mijn mond open doe, hebben de mensen aan een andere kant van de telefoon, of van de winkel, of weet ik veel, ja, die hebben direct het label van: "Die klinkt als een vrouw. Oké, ik ga zo 'haar' en 'mevrouw'..." En elke keer als ik dat nu hoor, de laatste tijd meer en meer, is dat zo. "Mevrouw"... Kun je niet gewoon goedemorgen zeggen? Moet dat altijd "Goedemorgen dames"? Maar ja, je kunt ook niet elke marktkramer gaan afsnauwen die u 'dames' noemt.

00:34:41 - 00:34:51
Mei (interviewer): Hoe gaan jullie daarmee om als iemand die jullie niet kent en dus zuiver op uiterlijk of op, op geluid afgaat, jullie in een bepaalde categorie plaatst?

00:34:52 - 00:35:10
Fae: Het is altijd de afweging maken: wie staat er voor u? Is dat een vreemde of iemand die je kent? Is dat iemand met wie dat je in de toekomst nog gaat omgaan? Als al de antwoorden 'nee' zijn, ga ik mijn moeite daar niet insteken om dat allemaal uit te leggen.

00:35:11 - 00:35:38
Tess: Het is nu ook wel maar recent dat ik effectief zoiets heb van oké. Ik wil echt graag die voornaamwoorden, want ik zei in het begin ook wel altijd van: "ja, zij/haar is ook oké. 'k Trek er mij niet zoveel van aan", en ondertussen merk ik maar dat ik daarin evolueer, dat ik toch vind van "kijk, het stoort mij wel, ik voel er mij toch minder comfortabel bij", maar het corrigeren is nog altijd moeilijk. We hebben geluk dat we wel veel mensen hebben in de community of mensen, vrienden die daar wel al heel veel begrip voor opbrengen. Dus dat scheelt.

00:35:40 - 00:35:53
Fae: Om helemaal full circle te komen, voor mij is dat eigenlijk een manier van maskeren. Het niet opeisen van die ruimte die je verdient. "Ik zal maar niet moeilijk doen!"

00:35:53 - 00:35:55
Mei (interviewer): Terwijl dat je wel telkens wat doet.

00:35:55 - 00:36:01
Fae: Ja, ja, elke keer. Maar ja.

00:36:01 - 00:36:04
Mei (interviewer): Hoe denken jullie dat dat kan veranderen of zou kunnen veranderen?

00:36:04 - 00:37:45
Fae: Ik denk dat çavaria daar eigenlijk momenteel goed bezig in is of goed in bezig is met KLIQ. Zij gaan rond naar bedrijven en scholen en organisaties om uitleg te doen. Dus ik denk dat dat wel al een grote stap is. Het, het is niet aan aan de individuele persoon om al die moeite te doen. Het is erg dat seksuele opvoeding bijvoorbeeld nog steeds heel heteronormatief is, en alles wat dat over ons, over de community, in de media komt, wordt zo vertrokken en vertrokken en, en omgedraaid, dat de media alleen maar schadelijk kan zijn tegenwoordig. Zelfs al is de intentie positief. Mensen begrijpen het niet, ze kennen het niet, ze doen ook geen moeite om het te leren kennen. Dus zijn ze vijandig en zitten ze te zeggen: van "oh, het wordt door ons strot geduwd." En terwijl dat de afgelopen 100en jaren alleen maar hetero mensen en alleen maar cis mensen, alleen maar able mensen, alleen maar witte mensen,... Welke groep hebben we nog? Dus vanaf dat er nu een zwart persoon, een queer persoon, een disabled persoon of iemand met een hijab in een reclame, of in TV, of in de media komt, is iedereen op zijn achterpoten. "En het wordt door ons strot geramd! En ge moogt niet meer wit zijn! En ge moogt niet meer hetero zijn."

00:37:48 - 00:38:53
Tess: Dus ik merk het ook, zeker bijvoorbeeld op mijn werk. Ik werk nu ook bij de marketing dienst. Wij zijn wel, wij proberen toch, divers te zijn, maar je merkt van zodra dat je bijvoorbeeld gewoon een homokoppel in de reclame laat zien, of een zwarte vrouw, dat wij daar direct opmerkingen over krijgen. En dat is eigenlijk echt schrijnend. Zeker als je zelf tot de community behoort, dan is dat echt heel moeilijk om daarmee om te gaan. En er is nog een heel lange weg te gaan, gewoon de gewoonte kweken om inderdaad niet meer "dag mevrouw" of "dag meneer" te zeggen. Jammer genoeg is de community ook niet altijd zo neurodiversvriendelijk. Pride is echt voor ons een hele moeilijke. Op dat vlak is T-Day een hele mooie. Zij spenderen ook heel veel aandacht aan mensen met een beperking door ook stille ruimtes te voorzien en, en toegankelijkheid te voorzien. Dus dat is ook wel een een belangrijke, dat niet vergeten mag worden binnen de communitie zelf.

00:38:54 - 00:39:16
Fae: Er is één organisatie in Vlaanderen die letterlijk het kruispunt behandelt tussen neurodiversiteit, autisme meer bepaald, en queer zijn: Aut & Out. Zij zijn goed bezig, denk ik, met die, dat kruispunt in de community te brengen. Dus ja, daar is wel nog wel werk aan.

00:39:31 - 00:40:03
Mei (interviewer): Je luisterde naar een portret uit de reeks Op Het Kruispunt. Mijn naam is Mei Vanwalleghem. Dank je wel aan Fae en Tess voor hun open en eerlijk verhaal. Op Het Kruispunt is een productie van Playbird in opdracht van çavaria en met de steun van het fonds De Warmste Week. Çavaria streeft samen met hun partners naar meer inclusie voor LGBTI+ mensen met fysieke, mentale, verstandelijke of zintuiglijke beperkingen. Alle info over de podcast en het bredere project kan je vinden op cavaria.be/kruispunt.